یادداشت روز به قلم ابوالقاسم کواکبیان؛
گرانی عامل گسست همدلی و نشاط اجتماعی
این روزها حجم زیادی از اخبار رسانهها بهویژه صداوسیمای جمهوری اسلامی به واکسیناسیون و ایمننمودن آحاد مردم در برابر ویروس کرونا مربوط است و از قول یکی از دستاندرکاران، در حال حاضر ازحیث تعداد افراد واکسینه در روز، کشور ما مقام دوم جهان را دارد که البته این رویداد صرفنظر از اینکه تهیه و خرید این تعداد زیاد واکسن، از دولت قبل برنامهریزی شده بوده یا با همت دولت جدید، موجب بسی خوشحالی و رضایتمندی مردم است و امید آن میرود که در بازۀ زمانی مطلوبی همۀ گروههای هدف واکسینه شوند تا بهطور میانگین روزانه شاهد مرگ بیش از پانصد نفر نباشیم؛ البته آرزوی هر انسان بهویژه هر مسلمان و هر ایرانی این است که هیچ انسانی با بیماری پاندمیک جان خود را از دست ندهد؛ حتی اگر آن یک نفر ساکن کشور دشمن ما باشد؛ اما متأسفانه وجود بعضی از مشکلات و گرفتاریها کام مردم کشور ما را تلخ کرده و این پیروزی فوقالعاده و غلبه بر همهگیری این بیماری را کمفروغ کرده است.
در کنار ناامیدی، خودکشی، اعتیاد، طلاق و صدها مشکل اجتماعی، مشکل گرانی، بیکاری و بیپولی وجود دارد که از چشم مسئولان و حتی برخی رسانهها پنهان مانده است. همۀ دلخوشی مردم ما طبق وعدۀ دولت جدید این بود که از شر ناداری و شرمندگی از روی خانوادۀ خود، آسوده میشوند و میتوانند لااقل هرازگاهی چند کیلو از میوههایی مثل موز و گلابی یا هلو و گیلاس را جایگزین هندوانه و خربزه کنند یا یک کیلو گوشت گوسفندی را جایگزین مرغ و تخممرغ نمایند. هرچند شوربختانه این روزها قیمتها روند صعودی پیدا کرده و قیمت همان یک هندوانه به پنجاههزار تومان و قیمت هر یک دانه تخممرغ به حداقل دوهزار تومان رسیده است؛ لذا مردم کمدرآمد نهتنها نمیتوانند میوههای جورواجور بخرند، بلکه خرید همان هندوانه هم دیگر برایشان مقدور نیست و برای تأمین پروتئین کودکان خردسال خود توان خرید همان مرغ و تخممرغ را هم ندارند.
همان طور که گفته شد، این روزها قیمت یک هندوانه با وزن متوسط، حدود پنجاههزار تومان است که طبق آمار استخراجشده از فصلنامۀ پژوهشکدۀ پولی و بانکی بانک مرکزی ایران، با این مبلغ در اوایل انقلاب، امکان خرید نیممیلیون قوطی کبریت، صدهزار عدد خودکار بیک، سیصد کیلو گوشت گوسفندی، 25هزار کیلو پرتقال و سیب، پنج تن گندم، پنجهزار کیلو شیر و ماست و به همین نسبت دیگر کالاها وجود داشت؛ البته متوسط درآمد حقوقبگیران قریب به 1500 تومان بوده است و با مقایسه با دلار هفتتومانی، ماهانه بیش از دویست دلار درآمد داشتهاند که با یک مقایسۀ سرانگشتی مشخص میشود قدرت خرید مردم چهل سال قبل بهمراتب بیشتر بوده است؛ درصورتیکه قرار بود مردم با انقلاب و نثار خون عزیزان خود بتوانند زندگی مرفهتر و شایستهتری داشته باشند؛ لذا این نتیجهنگرفتن، بسیاری از مسائل اخلاقی و گذشت و مهربانی را تحتالشعاع قرار داده است و به بهانۀ بیماری کرونا بسیاری از اعمال پسندیده و سفارششدۀ دین مبین اسلام به بوتۀ فراموشی سپرده شده و صلۀ رحم، احسان و دوستی و دید و بازدیدها تقریباً منسوخ شده است. وحدت و همدلی، دوستی و محبت و پیوند با یکدیگر منشأ همبستگی است و بدیهی است پیروزی و قدرت یک ملت در سایۀ این خصلتها رقم میخورد؛ اما در جامعۀ ما، شور و نشاط اجتماعی جای خود را به یأس و افسردگی و تنهایی داده است.
برای رشد و تعالی هر جامعهای شادی و نشاط لازم است. نبودِ شادی و نشاط اجتماعی جامعه را از حالت پویایی و سرزندگی بهسمت خشونت، نزاع، طلاق و ازهمگسیختگی میبرد و بیشک فقر و تنگدستی یکی از عوامل مؤثر در ایجاد غم و اندوه خواهد بود. اینکه جامعه بهسمت خمودگی سوق پیدا کرده و از سوی دیگر خشونت غوغا میکند و برخی از جوانان بهجای عشق و دوستی با تبر و دشنه، مردم کوچه و خیابان را تهدید میکنند، نشان میدهد ما نتوانسته ایم زمینۀ شادی مردم را فراهم کنیم. بدیهی است فشارهای مالی و معیشتی موجب ازهمپاشیدگی اساس خانوادهها شده است. از سوی دیگر، وضعیت شغلی بسیاری از جوانان در هالهای از ابهام قرار دارد و گفته میشود مردم کشورمان افسردهترین مردم جهان هستند؛ لذا باید فکری اساسی کرد.
نگارنده از دولتمردان تقاضا دارد به هر شکل ممکن کاری کنند که ارزش پول ملی ما به جایگاه اصلی خود برگردد و در درآمد و هزینۀ مردم ثبات ایجاد شود و از صداوسیما و دیگر مراکز فرهنگی تقاضا دارد با برنامههای نشاطآور، دلخوشی مردم را فراهم کنند. از طرفی بهعنوان یک شهروند از دولت درخواست دارد همین اکنون به فکر زندگی توأم با رفاه و آرامش مردم در پساکرونا باشد.
نویسنده: ابوالقاسم کواکبیان