یادداشت روز به قلم ابوالقاسم کواکبیان؛

استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی

یک سال قبل از پیروزی مردم ایران در بهمن ۱۳۵۷، فردی به‌نام احمد رشیدی مطلق در آستانۀ ماه محرم مقالۀ توهین‌آمیزی تحت‌عنوان «ارتجاع سرخ و سیاه» در روزنامۀ اطلاعات آن زمان به چاپ رساند. چاپ این مقاله مقدمه‌ای شد تا مردم دین‌دار و انقلابی کشورمان به‌زعامت امام‌خمینی(ره) و در پی نهضت سال ۱۳۴۲ انقلاب کرده و با پایمردی و ایستادگی و شهیدشدن افراد زیادی در بهمن ۱۳۵۷ بتوانند حکومت جمهوری اسلامی ایران را تشکیل دهند.

در این مدت مردم طی راهپیمایی‌های فراوان، شعارهای گوناگون ازجمله «مرگ بر شاه»، «الله اکبر، خمینی رهبر»، «با خون خود نوشتیم، از جان خود گذشتیم»، «ایران کشور ماست، خمینی رهبر ماست» و ده‌ها شعار مردمی دیگر را سر می‌دادند و بدین وسیله توانستند به پیروزی دست پیدا کنند؛ دراین‌میان، شعار اصلی مردم «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» بود که همین شعار پایۀ اصلی نظام جمهوری اسلامی و مقدمه‌ای برای تدوین قانون اساسی شد؛ لذا این شعار عصارۀ آرمان انقلاب اسلامی و ساختار سیاسی جمهوری اسلامی محسوب می‌شود. برای تحقق استقلال نیز شعار «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» اصل و اساس قرار گرفت و مردم خواهان اتمام دخالت‌های مکرر دولت‌های روس و انگلیس و به‌ویژه دخالت‌های آشکار ایالات متحدۀ آمریکا در امور داخلی کشور بودند.

بدیهی است منظور از استقلال به‌ویژه استقلال سیاسی، این بود که کشور ما به‌لحاظ مدیریت تابع یا متأثر از کشورهای دیگر نباشد و دراین‌خصوص ضمن حفظ خاک سرزمین ایران، منافع ملی مردممان فدای منافع کشورهای دیگر نشود و ایران در ارتباط با کشورهای بیگانه کشوری مستقل و برابر با کشورهای دیگر بوده و ذره‌ای از منافع مردمش خدشه‌دار نشود و اگر قراردادی بین ایران و کشوری بیگانه منعقد می‌شود، ضمن شفافیت، منافع کشورمان به‌طور کامل در آن لحاظ شود؛ لذا اگر در این سال‌ها ارتباط ما با کشورهایی چون چین و روسیه گسترده‌تر شده است، طوری نباشد حق کشورمان ضایع شود و باید در بندبه‌بند مواد قراردادهای ۲۰ یا ۲۵ساله با این کشورها، منافع مردممان مستتر شده باشد. اگر قرار است کشور چین در جنوب یا کشور روسیه در شمال در عمران و آبادی با ما همکاری کنند، باید حق‌وحقوق مردممان حفظ شود؛ به‌ویژه اینکه ما باید به‌طور کامل از حقوق کشور ایران در دریای خزر استفاده کنیم.

از طرفی تاریخ نشان داده همسایۀ شمالی ما یعنی روسیه هم مثل آمریکا به حق خود قانع نبوده و در بزنگاه‌های تاریخی به‌ویژه در جنگ تحمیلی هشت‌ساله در پی منافع خود بوده است و هم‌اکنون در پی بازگشت اتحاد جماهیر شوروی است و تجاوز این کشور به اوکراین نمونۀ بارز خوی سلطه‌طلبی آنان است‌؛ کما اینکه آمریکا در این سال‌ها به‌دنبال ساختن دهکدۀ جهانی خود است و با انواع تحریم، به مردم دنیا به‌ویژه به مردم مظلوم ما چنگ و دندان نشان می‌دهد. از طرفی با همسوکردن برخی از حکام عرب، با متجاوزگران صهیونیست همدلی و همراهی می‌کند.

نتیجه اینکه برای دولتمردان ما اصل باید منافع ملی باشد و باید به‌معنای واقعی شعار «نه شرقی، نه غربی» را در دستور کار خود قرار دهند و با کسب منافع در پی عمران و آبادی کشور باشند و کاری کنند که مردم ما همچون بلاد توسعه‌یافته در رفاه و آسایش باشند و نیز دغدغۀ معیشت نداشته باشند.

دیگر شعار مهم مردم «آزادی» بود که در این زمینه باید تلاش بیشتری شود تا مردم بتوانند به‌موجب داشتن آزادی، اظهار نظر کرده و استعدادها و توانایی‌های خود را ارائه کنند. بدیهی است آزادی هرکس به‌معنی زیان به آزادی دیگران نیست و طبق قوانین جمهوری اسلامی، دوام استقلال بدون آزادی ممکن نیست. استقلال و آزادی مثل دو بال یک پرنده هستند و ضربه به هرکدام موجب آسیب به پرنده و پروازنکردن او خواهد شد.

نهایتاً شعار سوم و اساسی مردم تأسیس جمهوری اسلامی بود که با پایمردی توانستند کشور را از دست استعمارگران درآورده و حاکم بر سرنوشت خویش باشند و همان گونه که خوانندگان گرامی اطلاع دارند، جمهوری شکلی از حکومت است که در آن، برخلاف حکومت‌های سلطنتی یا دیکتاتوری و جمهوری‌های مادام‌العمر، این مردم هستند که باید نقش واقعی را در تعیین زمامداران خود ایفا کنند و آحاد مردم برای تعیین سرنوشت خود رأی و نظر بدهند و بدیهی است وقتی اکثریت مردم به نظر واحدی رسیدند، اقلیت باید تابع باشند و ازآنجایی‌که داشتن دین و ایمان به سلامت جامعه کمک می‌کند، واژۀ اسلامی مکمل جمهوری است تا ارزش‌های والای اسلامی به کمک آرای مردم آمده تا در کنار آن، آرمان‌شهری پاک و منزه و به‌دوراز گناه و تعدی به حقوق دیگران، برپا شود؛ لذا در پایان، از همۀ عالی‌مقامان تقاضا می‌شود با پیاده‌کردن واقعی شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» کاری کنند که ملت ایران سرآمد همۀ ملل جهان باشد و حکومت کشور ما الگویی مناسب برای کشورهای دیگر باشد. بدیهی است این میسر نمی‌شود مگر با توسعۀ سیاسی، فرهنگی و به‌ویژه اقتصادی؛ چراکه این روزها مردم ازلحاظ معیشت در مضیقه هستند و در این زمینه به کار کارشناسی نیاز است. درخصوص توسعۀ سیاسی، تقویت رسانه‌ها و احزاب کمک‌کننده خواهد بود و مسلم است با توسعۀ فرهنگی می‌توان بر مسئلۀ بزهکاری و ناهنجاری‌های اجتماعی فائق آمد.

payamgooyesemnan