گزارش روز (گزارشگر: مائده شریفی)

آرامش خانواده در سایه اعتماد به همسر

اعتماد، یکی از اصول اساسی در برقراری هر رابطه‌ای اعم از ازدواج، دوستی، روابط کاری و هر نوع ارتباط دیگری است و شاید به جرأت بتوان گفت مهم‌ترین قسمت آن وجود اعتماد در امر ازدواج و برقراری روابط عاطفی در زندگی به شمار می‌رود. در واقع، ایجاد چنین روابطی بدون وجود اعتماد دو طرفه و متقابل امکان پذیر نبوده و به مرور می‌تواند ارتباط زوجین را نابود کند. ارزش اعتماد در روابط همسران زمانی خودنمایی می‌کند که این اعتماد رنگ می‌بازد. ایجاد اعتماد و تخریب آن کاملا وابسته به اعمال و توانایی حفظ آن بوده و بدون وجود حس اعتماد هیچ رابطه‌ای موفق و ماندگار نمی‌ماند. کم رنگ شدن عشق و علاقه در زندگی زناشویی با از بین رفتن یا کم رنگ شدن حس اعتماد همراه است. در نتیجه می‌توان گفت، ترکیب عشق حقیقی و اعتماد زندگی را بیمه می‌کند. عدم وجود اعتماد بین همسران بذرهای شک را در وجود آنها می‌کارد تا صداقت و راستی به مرور زمان کم رنگ شود. لازم به ذکر است که عدم اعتماد بین همسران نوعی استرس و نگرانی را نیز بین آنها به وجود می‌آورد. رسیدن به اعتماد واقعی کار ساده‌ای نیست و زمان زیادی لازم است تا دو شریک زندگی به این حس برسند و گاهی باید برای رسیدن به این حس هزینه‌های گزافی را بپردازند. نخستین گامی که می‌توان برای احیای اعتماد گم شده برداشت، بررسی تحلیلی و ریشه‌ای عواملی است که این اعتماد را از بین برده‌اند. از جمله عواملی که باعث از بین رفتن حس اعتماد در زندگی زناشویی می‌شود، می توان به عدم انجام تعهدات در زندگی، خیانت و عدم صداقت بین زوجین را اشاره کرد. گاهی نیز نارضایتی از روابط بین زوجین می‌تواند عامل این بی اعتمادی یا عدم عزت نفس باشد. در بسیاری از مواردی که زوجین دچار بی اعتمادی‌های شدید می شوند تنها وجود یک مشاور یا میانجی می‌تواند راهگشا باشد زیرا گاهی اوقات مداخله اطرافیان ممکن است مسئله را بغرنج‌تر کند.

سعید پاک نژاد با تاکید به ضرورت اعتماد در روابط همسران گفت: بی اعتمادی به همسر در زندگی زوجین در اثر فقر، بی توجهی و عدم رسیدگی عاطفی به وجود می آید و ممکن است که زندگی همسران از هم فرو نپاشد، اما این بی اعتمادی بین آنها پیوسته وجود خواهد داشت.

وی خاطرنشان کرد: به جرات می توان گفت که ستون اعتماد در روابط زن و شوهر اهمیت دارد و چنانچه بلور اعتماد ترک بردارد به آسانی جبران پذیر نخواهد بود. تجربه نشان داده به طور یقین در روابط همسرانی که به دلیل وقوع اتفاقاتی که بین آنها بوده و به همدیگر بی اعتماد شده اند و در این بین تصمیم زود هنگام برای طلاق نتیجه خوبی به دنبال ندارد.

پاک نژاد توضیح داد: بی اعتمادی سم مهلکی برای پایداری خانواده است، ممکن است زوجین به زندگی ادامه دهند، اما هر روز به بی اعتمادی و پنهان کاری های همدیگر فکر می کنند.

پاک نژاد که معتقد است خانواده اعتماد را مانند ستونی برای تداوم زندگی مشترک می داند و چنانچه این ستون با بی اعتمادی سست شود به سهولت موجب فروپاشی زندگی می شود، گفت: اعتماد بنیان خانواده بوده و راز پایداری خانواده در اعتماد بین همسران است.

وی تاکید کرد: منشا بسیاری از بی اعتمادی ها در زندگی زوجین، عدم شکل گیری زوجیت است، در واقع پنهان کاری و دروغ در زندگی نشان می دهد که زوجیت و همدلی صمیمانه بین زن و شوهر وجود ندارد. در صورتی که همدلی و احساس صمیمانه بین زوجین پیش آید،  بسیاری از مشکلات آنها حل می شود، باید همسران برای یکدیگر حریم و حرمت قائل شده و به نیازهای همدیگر اهمیت دهند.

پاک نژاد اضافه کرد: خود خواهی، دورغ گفتن، مداخله دیگران و پنهان کاری زمینه ساز بی اعتمادی همسران است.

وی همچنین با تاکید بر تاثیر فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در کاهش اعتماد بین همسران،  خاطر نشان کرد: استفاده غیر منطقی از  فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، اعتماد بین زن و مرد را کاهش داده  و آسیب هایی را به زندگی وارد می کند و چنانچه پایه های خانواده لغزنده باشد در مدت زمان کمی فرو می ریزد.

وی با اشاره به اینکه ایجاد روابط جدید در ذات شبکه های اجتماعی وجود دارد، تصریح کرد: در حقیقت ذات شبکه های اجتماعی بر پایه ایجاد یک ارتباط جدید است و همین اتفاق برای بسیاری از زوجین امری نگران کننده می شود که همسرشان با چه کسی ارتباط برقرار می کند.

پاک نژاد یادآور شد: در شکل گیری ارتباط جدید چنانچه همسران مطمئن شوند که نوع ارتباطات در شبکه های اجتماعی، ارتباط سالمی است در این صورت نگرانی آنها کم می شود، از سوی دیگر باید دانست که بهترین و مطمئن ترین انسان ها هم در معرض لغزش و اشتباه قرار دارند، چنانچه همسران به نوع ارتباطات طرف مقابل شان در شبکه های مجازی اعتماد داشته باشند، به طور یقین بخش زیادی از نگرانی های آنها در زندگی مشترک حل می شود.

وی احتیاط در استفاده از شبکه های اجتماعی را مهم دانست و بیان کرد: امروز شبکه های اجتماعی زمینه بسیار مساعدی برای بسیاری از ارتباطات ناسالم بین زن و مرد را فراهم می کند، ضروری است که همسران به این نکته توجه کنند که امروزه در دنیایی زندگی می کنند که اثر شبکه های اجتماعی در زندگی مشهود است و روابط زوجین را از رابطه سالم خارج کرده و موجب افزایش حس بی اعتمادی بین همسران می شود.

ایشان در آخر همچنین تاکید کرد: باید سعی کنیم ستون های پایدار خانواده را تقویت کنیم و هر چه قدر که روابط عاطفی و احساسی در زندگی قوی تر شود، میزان آسیب دیدن خانواده از شبکه های اجتماعی کاهش پیدا می کند.

سمیه حافظی مادر دو فرزند بعد از سی سال زندگی مشترک بیان کرد: در واقع با انتقال این احساس مثبت به همسرتان همین احساس را از سوی وی دریافت خواهید نمود. توجه داشته باشید که این احساس هر قدر صادقانه تر باشد همان قدر قویتر و ارضا کننده تر می باشد. توضیح اینکه اصولاً هر خصلتی را با کمی تلقین و دادن واکنش مناسب، می توان در اشخاص ایجاد کرد. وقتی به کسی می گویید: «چون به تو اطمینان دارم…» فرد ناخودآگاه از خود انتظار یک فرد مطمئن را دارد مگر آن که از لحاظ شخصیتی آدم بی وجدانی باشد. اعتماد متقابل یکی از رموز روابط صمیمی و صادقانه همسران است.

حافظی در ادامه توضیح داد: به‌جای اینکه با حرف زدن بخواهیم کار‌هایمان را توجیه و اعتماد همسرمان را جلب کنیم، خوب است سعی کنیم با رفتار‌هایمان او را به خود مطمئن کنیم. اگر می‌خواهیم با حرف‌هایمان خود را بهتر از آنچه هستیم نشان دهیم، باید بگوییم که تضاد میان حرف‌هایمان و آنچه عمل می‌کنیم، می‌تواند اوضاع را از این هم پیچیده‌تر کند. اگر هم فکر می‌کنیم او ما را آنطور که واقعا هستیم نمی‌بیند و باید با حرف زدن و توضیح دادن به او بقبولانیم که صادق و مورد اعتمادیم، باز هم در اشتباهیم. بیش از حد توضیح دادن نه تنها کمکی به بهتر دیده شدن نمی‌کند، بلکه خودش می‌تواند یکی از دلایل شک کردن باشد. پس وفاداریمان را در عملمان نشان دهیم و مسئولیت قضاوت او را بر عهده خودش بگذاریم.”

وی همچنین ابراز نمود: یکی از راهکارهای جلب اعتماد همسر، تصدیق سخن و ادعای اوست. اگر این اصل در روابط متقابل میان زوجین رعایت نشود، زندگی برای هر دوی آنها مشکل می شود؛ زیرا تصدیق نکردن همسر، یعنی بدگمانی و محصول بدگمانی، بی اعتمادی است. طبیعی است که اگر زوجین از سوی همسرشان تصدیق شوند، به یکدیگر اعتماد پیدا کرده و همین اعتماد، زمینه ساز برخورد صادقانه آنان با یکدیگر می­شود.

این شهروند همچنین گفت: بی‌اعتمادی شما نسبت به خودتان، یکی دیگر از دلایلی است که می‌تواند شک همسرتان را باعث شود. آدم‌هایی که در مورد عقاید و سبک زندگی‌شان مطمئن نیستند، هیچ وقت هم مورد اعتماد قرار نمی‌گیرند. سعی کنید چارچوب مشخصی برای عقاید‌تان داشته باشید و با قاطعیت نظر‌تان را اعلام کنید. به خودتان و توانایی‌هایتان اعتماد داشته باشید تا دیگران هم به شما اطمینان کنند. اگر همسرتان احساس کند که فرد توانا و قدرتمندی هستید، دیگر به خودش اجازه نمی‌دهد که به شما شک کند.

وی در ادامه تصریح کرد: برای آنکه بتوانید یک زندگی سرشار از اعتماد را بسازید، قبل از هرچیزی باید در یک خانه آرام زندگی کنید. تا زمانی که همسرتان به آینده زندگی مشترک‌تان امیدوار است و احساس خلأ نمی‌کند، دلیلی هم برای شک کردن پیدا نمی‌کند. البته زیاد از حد محبت کردن و باج دادن در زندگی مشترک هم می‌تواند باعث بی‌اعتمادی او شود. پس اغراق نکنید و در عین رعایت توازن، برای خوشبخت کردن او هم تلاش کنید. دلیلی ندارد که با هر یک قدمی که او برای شاد کردن شما برمی‌دارد، ۱۰ قدم به سمتش بروید اما می‌توانید به او نشان دهید که قدر محبت‌هایش را می‌دانید و تمام تلاشتان را برای نگران نکردنش می‌کنید.

سمیه حافظی یکی از راهکارهای جلب اعتماد همسر، چشم پوشی از دارایی های او خواند و ادامه داد: طبیعی است که هر انسانی به دست رنج خویش حساس بوده و طمع ورزی اطرافیان خود را بر نمی تابد. بخش زیادی از بی اعتمادی حاکم میان همسران، معلول بدگمانی هایی است که به یکدیگر در امور مالی دارند. اگر فرد به طور کلی از آنچه همسرش در اختیار دارد و از آن بهره مند است، چشم بپوشد و به آن ها بی رغبت باشد، همسرش به او اعتماد پیدا کرده و محبوبیت همسرش در نظر وی افزایش می یابد.

حافظی توضیح داد همسران باید زبان یکدیگر را درک کنند و ابراز کرد: در مورد حسی که دارید با او صحبت کنید. دلایلی که باعث بی‌اعتمادی‌تان شده را مطرح کنید و بگویید که به دلیل این موارد، نگاه‌تان نسبت به او در حال تغییر است. برایش توضیح بدهید که این شک‌ها به شما و زندگی مشترک‌تان آسیب می‌زند و اگر او واقعا اشتباهی نکرده‌ است، باید با رفتار‌هایش این موضوع را به شما ثابت کند. با گفتن این حرف‌ها یک دعوای دیگر راه نیندازید و فاصله را بیشتر نکنید؛ تنها با مهربانی و آرامش توضیح دهید و از او برای برگرداندن زندگیتان به روزهای قبل کمک بخواهید.

وی در آخر از تجربه زندگی خود در یک جمله گفت: ایجاد اعتماد به زمان زیادی نیاز دارد، اما نابودی آن، به سرعت صورت می گیرد.

شهاب گودرزی در این باره گفت: معمولا افرادی که خود درگیر دروغگویی، پنهان کاری یا خیانت به همسر هستند، نمی توانند به همسر خود هم اعتماد کنند. یک حالت دیگر این موضوع، رفتارهای قبلی فرد است. اگر فردی در هر تماسی که با جنس مخالف داشته به قصد و نیت سو استفاده بوده است، نمی تواند به همسر خود یا دیگران اعتماد کند. در واقع این تاوانی است که هر فردی برای شکستن اصول اخلاقی در طول زندگی می پردازد. نمی توان از مردی که پیش از ازدواج با زنان متاهل رابطه برقرار می کرده است، انتظار داشت به همسر خود اعتماد کند که وفادار است.

گودرزی در ادامه توضیح داد: بعضی افراد می پندارند که بعد از ازدواج، حریم خصوصی زن و شوهر صفر می شود و آن ها نباید هیچ ناگفته ای بین خود داشته باشند. طبیعی است که هیچ کسی به اندازه همسر به انسان نزدیک نیست. این بدان معناست که شعاع حریم خصوصی بین زن و شوهر در کمترین حد خواهد بود؛ اما هیچ گاه به صفر نخواهد رسید. هر فردی باید بپذیرد که طرف مقابل هم انسان است و هر انسانی به فضا و حریم خصوصی نیاز دارد. انتظار این که همسرتان همه چیز را به شما بگوید و هیچ رازی نداشته باشد، بی مورد است. باید قبول کرد فرد مقابل می تواند موضوعاتی یا وسایلی شخصی، مانند کیف، گوشی تلفن همراه و… داشته باشد؛ اما باید توجه کرد مرز این حریم خصوصی مواردی است که بر رابطه زناشویی مؤثر هستند. نباید موضوعی را که برای طرف مقابل مهم است یا به رابطه زناشویی مربوط می شود از همسر پنهان کرد؛ اما نگفتن موضوعاتی مانند مشکلات کاری، صحبت های دوستانه و … که به رابطه زناشویی ربطی ندارند مشمول پنهانکاری نخواهند بود.

گودرزی همچنین بیان کرد: در ادامه باید به چند نکته اساسی که فناوری امروزی باعث آن شده است، اشاره کرد. رفتارهای فرازناشویی به تمامی رفتارهایی گفته می شود که به نوعی مخل رابطه زناشویی فرد باشد و شخص سومی از جنس مخالف هم درگیر آن باشد. بعضی از افراد خیانت را تنها برقراری رابطه جنسی با فرد سوم می دانند اما اگر صحبت کردن مجازی با فرد سوم هم جایگزین رابطه کلامی بین زوجین شود، آن هم مشمول خیانت یا رفتارهای فرازناشویی خواهد شد. در نتیجه باید در استفاده از شبکه های مجازی احتیاط شود.

وی در آخر نیز عنوان کرد: به طور کلی اعتماد یک امر کلی است. یا شما به همسرتان اعتماد دارید یا ندارید. رفتارهای خاص یا موقعیتی هیچ تاثیر بلند مدتی روی اعتماد بین زوجین نخواهد داشت. در نتیجه بهتر است قبل از ازدواج تصمیم نهایی خود را اتخاذ کنید:آیا می توانید به این فرد اعتماد کنید یا خیر؟ اگر پاسخ شما خیر است، پس اصلا وارد این ازدواج و رابطه نشوید. اما اگر پاسخ مثبت دادید و وصلت انجام گرفت، تا زمانی که به وضوح خلاف آن برای شما ثابت نشده است، از آزمایش یا تهمت زدن به همسر خود به شدت پرهیز کنید. هر تهمت یا نسبت ناروا ممکن است از نظر شما تنها یک حرف باشد که در زمان عصبانیت زده شده است، اما قطعا در نظر همسر شما نشان از بی اعتمادی عمیق شما به اوست. بی اعتمادی که قطعا خود را مستحق آن نمی داند و باعث از چشم افتادن شما و سردی او نسبت به رابطه تان خواهد شد.

افسانه عسگری، کارشناس روانشناسی در این گفت‌وگو با بیان اینکه برآوردن نیازهای فرد با خیانت شاید در ظاهر به صورت یک مسکن عمل کند اما در طولانی مدت حتما افراد را از شادمانی و سلامت روان دورتر می‌کند، اظهار کرد: امروزه خیانت، مسکنی برای برآوردن یکسری از نیازهای افراد شده است، افرادی که فکر می کنند چیزهایی در زندگی مشترک از همسر خود دریافت نکردند و در بیرون از منزل می توانند پیدا می کنند.

وی با اشاره به اینکه فکر کردن به خیانت برای جبران کمبودهای عاطفی، جنسی و روانی در بیرون از منزل راه اشتباهی است، تصریح کرد: نیاز همیشه وجود داشته و عشق لازمه زندگی است اما فرد باید با آموزش بیاموزد که خیانت راه درستی برای به دست آوردن نیازها نیست.

این روانشناس با تاکید بر اینکه در رابطه طولانی مدت مثل رابطه زن و شوهر اگر یکی از طرفین چه زن و چه مرد خارج از منزل با فرد دیگری ارتباط برقرار کرده و از همسر خود پنهان کند، خیانت محسوب می‌شود، گفت: خیانت نوع‌های مختلفی مانند خیانت عاطفی، کلامی، جسمی را شامل شده و معمولا روانشناسی برای اینکه بخواهد دلیل رفتاری را پیدا یا تبیین کند روی یک رویکرد خاصی تمرکز کرده و بر اساس آن دلیل، رفتار را تعریف می‌کند.

عسگری خاطرنشان کرد:رویکردی که امروز برای خیانت استفاده می‌شود، تئوری انتخاب است؛ به طور مثال هر کاری که از صبح تا شب فرد انجام می‌دهد یک نوع رفتار بوده مانند رفتار خوابیدن و غذا خوردن، بنابراین خیانت هم نوعی رفتار تلقی می شود. این رفتارها برای برآوردن یک یا چند نیاز انسان بوده که برای هر کاری انسان، رفتاری را انتخاب می کند؛ برای خیانت کردن، انسان رفتاری انتخاب کرده بنابراین مسئول کار خود است و دلایل انتخاب رفتار خیانت می‌تواند رابطه باشد.

وی افزود:خیانت امروزه رفتاری شده که شاید افرادی که این کار را انجام می دهند به دنبال دلیل برای توجیه این خیانت هستند، مثلا در رابطه خود عشق نداشته و از طرف مقابل خود دریافت می‌کنند.

این مشاور روانشناسی با بیان اینکه تئوری انتخاب می گوید وقتی که فرد یک نیاز اصولی و اخلاقی اش برآورده نمی شود و با رفتاری مثل خیانت به دنبال برآوردن نیاز باشد هیچ وقت به سلامت روان و شادمانی نخواهد رسید،  گفت: بنابرین باید به افراد آموزش داد تا نیاز های خود را درست و اصولی برآورده کنند.

وی افزود:گاهی ازدواج های سنتی که از قبل علاقه‌ای در بین دو طرف وجود ندارد، یک دلیل برای رفتارغیر مسئولانه افراد در خیانت کردن است، اما آیا تمام افرادی که ازدواج های سنتی داشته‌اند، خیانت می‌کنند؟

عسگری با اشاره به اینکه زمانی که فرد بخواهد برای پیامد رفتار خود هزینه ندهد، دنبال بهانه می‌گردد، تاکید کرد: افرادی که در ازدواج های سنتی گیر افتاده اند، باید یاد بگیرند آن شهامت را داشته تا هزینه داده و از آن ازدواج خارج شوند نه اینکه در داخل آن ازدواج مانده تا هزینه‌ای برای رفتار خود ندهند.

وی گفت: به افرادی که در ازدواج های سنتی گیر افتادند باید شناخت و آگاهی داده شود که متوجه شود اگر همسر خود را دوست ندارد یا این ازدواج انتخاب او نبوده، خیانت و بازتاب این رفتار او زندگی خاص، شادمانی و ارزشمندی را در پی ندارد.

عسگری در آخر نیز با بیان اینکه با آموزش می توان افراد را آگاه کرد که با آوردن دلیل های واهی نمی‌توان خیانت را جایگزین برخی از رفتارها و نداشته‌ها کرد، یادآورشد: آموزش مسئولیت پذیری از سنین کودکی در مدارس و از سنین پایین شروع می‌شود و رسانه‌ها برای نشان دادن این مسئولیت‌ها و نشان دادن برخی رفتارهای گنگ و نامفهوم نقش بسزایی دارد.

payamgooyesemnan