گزارش روز (گزارشگر : سلماز عرب عامری)

هزینه های سرسام آور ازدواج دلیل اصلی فرار جوانان از تشکیل زندگی مشترک

بر کسی پنهان نیست که نگرانی های اقتصادی بیشتر از هر دلیل دیگری جوانان را به مجرد ماندن ترغیب می کند.

از هزینه های سرسام آور اجاره خانه گرفته تا فراهم کردن مقدمات یک جشن عروسی و به جا آوردن رسوم، همه و همه در منصرف کردن جوانان از ازدواج نقش دارند.

گرچه روزگاری نه چندان دور دختران و پسران با ورود به دوره جوانی ساز ازدواج و آغاز زندگی مشترک خود را کوک می‌کردند اما در چند سال اخیر، آمارهای رسمی خبر از بی‌رغبتی جوانان نسبت به ازدواج و گسترش طلاق را می‌دهد.

با توجه به افزایش نجومی قیمت‌ها و کم‌شدن توانایی اقتصادی مردم، یقیناٌ بیشتر اقشار جامعه با مشکلات زیادی برای تامین نیازهای اولیه زندگی خود دست و پنجه نرم می‌کنند و تشکیل خانواده مستقیماً در گرو تورم و شرایط اقتصای قرار دارد.

امروزه می توان مشکلات اقتصادی و معیشتی را به عنوان عامل اصلی دوری جوانان از ازدواج در نظر گرفت. در کشور ما با وجود سنت های بسیاری که بار مالی زیادی را بر دوش خانواده ها می گذارند، اقدام برای ازدواج نیازمند پشتوانه مالی بزرگی است و این موضوع باعث طفره رفتن جوانان از این تصمیم می شود.

سنت هایی مثل جهیزیه کامل، هدیه های سنگین برای مناسبت های مختلف و بسیاری موارد دیگر، به ۲ جوان که پشتوانه مالی قوی ندارند اجازه تصمیم گیری در این مورد را نمی دهد. در بسیاری از موارد، خانواده ها هم امکان تحمل چنین بار مالی سنگینی را ندارند و برای ازدواج فرزندانشان پیش قدم نمی شوند.

زوجی که در سن بالاتری ازدواج می کنند، فرزندان کمتری خواهند داشت و انعطاف خود را برای کنارآمدن با سختی های زندگی از دست می دهند. شاید در برخی موارد با بالا رفتن سن، نگرش زوج ها منطقی تر شود، اما گذشته از رشد این منطق، سختگیری های بی مورد هم از مواردی هستند که با بالا رفتن سن ازدواج به این مسیر راه پیدا می کنند. خانواده ها باید اندکی سنت های پرهزینه را کنار بگذارند و به جوانانشان آگاهی لازم را داده و آنها را در این مسیر حمایت کنند.

می توان گفت که این سن ازدواج متاسفانه در کشورمان با گذشت زمان روبه افزایش است.

در حال حاضر در کنار بیکاری و معضل کار، وقتی که هزینه‌های کمرشکن ازدواج با مهریه‌های سنگین ادغام می‌شود مسئله ازدواج در تصور جوانان اغلب بیکاری که آهی در بساط ندارند رویا و خیال بوده و ترس از ازدواج را در میان جوانان ایجاد کرده به طوری که این مساله روز به روز پررنگ تر می شود.

در گزارش اقتصادی امروز به این موضوع پرداخته و پای درد و دل جوانان هم استانی نشسته ایم و نظرات آنها را در این خصوص جویا شدیم که در ذیا از منظرتان می گذرد؛

رضا همتی یکی از از جوانان مجرد سمنانی با ۳۲ سال سن در خصوص دلیل عدم ازدواج خود تاکنون گفت: با وجود گرانی‌های موجود نمی‌توان ازدواج کرد چراکه حقوق و درآمد ماهیانه‌ام کفاف هزینه‌های ازدواج و تشکیل زندگی را نمی‌دهد.

وی افزود: علاوه بر هزینه بالای ازدواج، با افزایش توقع خانم‌ها روزانه شاهد افزایش طلاق و دریافت مهریه‌های سرسام‌آور هستم، بنابراین ترجیح می‌دهم به‌جای تشکیل زندگی که ممکن است منجر به طلاق و زندان رفتن من بابت مهریه شود، ازدواج نکنم.

محمد مرادی نصب پدر میانسالی که دو فرزند پسر مجرد دارد گفت: در میان تمام گرانی‌ها، رشد چند برابری قیمت مسکن و اجاره‌بها یکی از شاخص‌های جدی و تاثیرگذار در زندگی زوجین جوان است.

وی معتقد است تورم نقشی جدی در کاهش آمار ازدواج دارد، وی اظهار داشت: با مروری بر آماری که منتشر می‌شود، ملاحظه می‌کنیم که با تمام فرهنگ‌سازی‌ها و کارهایی که برای افزایش آمار ازدواج و سوق دادن جوانان به سمت تشکیل زندگی مشترک صورت می‌گیرد، با این حال این طلاق است که روند فزاینده‌ای دارد.

وی با بیان این‌که باید به موانع ازدواج به‌عنوان یک مجموعه نگاه کرد، افزود: در بررسی این قضیه نمی‌توان صرفا یک عامل را دخیل دانست بلکه عوامل متعدد و گوناگون دست به دست هم می‌دهند تا کار به اینجا بکشد. ولی یکی از مسائل خیلی مهم و تاثیرگذار که گاهی نقش آن نادیده گرفته می‌شود، تورم و گرانی جنس‌هاست.

مرادی نسب ادامه داد: در این شرایط که قیمت اجناس و هزینه‌های مسکن و زندگی روزبه‌روز افزایش می‌یابد، افراد ضعیف‌ترشده و دیگر کسی حاضر نیست ازدواج کند چرا که از زیر بار چنین مسوولیت سنگینی رفتن می‌ترسد و نمی‌داند آیا می‌تواند از پس هزینه‌های امرار معاش یک خانواده برآید یا نه.

فرهاد جوان مجرد دیگری هم گفت: این روزها، هزینه‌های بالای عروسی نگران‌کننده است و قطعاً خانواده‌ها از پس هزینه‌ها برنمی‌آیند.

وی افزود: هزینه‌های عروسی و خرید طلا، تهیه لباس عروس و کت و شلوار دامادی، هزینه تالار و پذیرایی بسیار سنگین و سرسام‌آور بوده و قطعاً یک ازدواج فقط به هزینه‌های عروسی ختم نمی‌شود و خرید خانه یا حتی رهن و اجاره و خرید جهیزیه هم هستند که ازدواج را پیچیده‌تر می‌کند.

طالب بیدختی، روانشناس و مشاور خانواده با اشاره به مقدمات امر ازدواج گفت: اگر بخواهیم بحث ازدواج را در حوزه روانشناسی دسته بندی کنیم به چهار قسمت تقسیم می‌شود به این صورت که دسته اول پیش نیازها قرار می‌گیرند که نقش اصلی برعهده مشاور است و می‌تواند بلوغ شخصیتی، عاطفی و روانی فردی که آماده ازدواج است را تشخیص دهد.

او افزود: دسته دوم نیازهایی مانند آمادگی شغلی، اقتصادی، توقعات و انتظارات فرد را دربرمی‌گیرد و دسته سوم شامل نوع کشش‌ها می‌شود یعنی مدل آشنا شدن، رفتارهای هیجانی، وابستگی، دلبستگی و… در این بخش مشخص می‌شود و دسته چهارم نیز به همانندی‌های اجتماعی مرتبط می‌شود یعنی اینکه افراد چقدر تناسب فرهنگی، اجتماعی، مذهبی، اقتصادی و… دارند که عمده مشکلات ما الان در این حوزه است.

این روانشناس با اشاره به افزایش تعداد ازدواج‌ها در دوران کرونا تصریح کرد: مسائل اقتصادی به عنوان پشتوانه هر پروژه‌ای محسوب می‌شوند حال در این میان تجمل گرایی و سطح انتظارات خانواده تاثیر بسیار زیادی در تصمیم گیری جوانان دارد تا جایی که در روزهای شیوع کرونا، بیشترین مراجعه جوانان برای ازدواج را داشتیم چون مراسم برگزار نمی‌شد، تجملاتی وجود نداشت، رسم‌هایی مانند جهاز برون و… که فقط چشم و هم چشمی بود، برگزار نمی‌شد پس جوانان راحت‌تر و با هزینه‌های کمتری می‌توانستند سر خانه و زندگی خود بروند.

او افزود: طبق لیست ثبت شده در مرکز مشاوره، ما بیشترین تعداد مشاوره ازدواج را در دوران کرونا داشتیم و جوانان اذعان می‌کردند که ترس خرید سرویس طلا، شام عروسی، ورودی سالن، آرایشگاه، لباس عروس، ماشین عروس و… ندارند و فقط با هزینه یک عقد محضری و تهیه وسایل ضروری اقدام به شروع زندگی مشترک خود کردند.

طالب بیدختی با اشاره به هزینه‌های سرسام آور عروسی گفت: هزینه‌های میلیونی برای آرایش یک شب، گل آرایی خاص ماشین آخرین مدل، فیلمبرداری‌های هالیوودی، شام‌های چندمدل و… سد محکمی دربرابر ازدواج است و چون در زمان کرونا این موارد وجود نداشت جوانان راحت تر ازدواج می کردند، پس نشان می‌دهد جوانان هم با این وضعیت اقتصادی موجود تمایلی به این تجملات ندارند اما گیر می‌افتند و مجبور می‌شوند جلوی فامیل و دوست درگیر این تجملات شوند.

این مشاور خانواده تصریح کرد: به اعتقاد من اگر در حیطه آموزش مهارت‌های ارتباطی و لذت زندگی زناشویی را بین جوانان افزایش دهیم قطعا آنها به جای تجملات دنبال تشکیل یک زندگی سالم می‌روند و خودشان را درگیر این تجملات که چیزی جز اعصاب خوردی ندارد و چه بسا باعث مقروض شدن آنها هم می‌شود، نمی‌کنند.

او افزود: البته باید توجه کرد که امروز با توجه به شرایط اقتصادی موجود حتی خانواده‌های متمول هم از پَس این هزینه‌های چندمیلیونی برنمی‌آیند و نمی‌توانند حدود ۶۰۰ میلیون تومان خرج مراسم عروسی کنند.

این روانشناس با اشاره به تقصیر مراکز مرتبط با مراسم عروسی در ایجاد چنین شرایطی افزود: ممکن است با این شرایط موجود که تمام مراسم‌های عروسی کنسل شده یک سری از مراکز مانند آرایشگاه‌ها، آتلیه‌ها و.. آسیب ببینند اما تا قبل از این اوضاع، همین طمع آنها باعث شده بود این وضعیت در کشور به وجود بیاید برای مثال می‌دیدیم به عروس و داماد پیشنهاد می‌دادند چهار مدل فیلمبرداری مختلف انجام دهند و هزینه‌ای حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان دریافت می‌کردند یا آرایش روز فرمالیته و روز عروسی که پروسه جداست.

نوید جوان دیگری هم، بیان می‌کند: دیروز عقد کردیم و هنوز هیچی نشده همه پس‌اندازم را خرج کردم؛ مانده‌ام برای عروسی چه کنم!

او میگوید: پدرم خانه دارد و قرار است یک طبقه را به ما بدهد تا صاحب خانه شویم به ما بدهد؛ همسرم موافقت نمی‌کند و می‌گوید داخل یک ساختمان نمی‌توان زندگی کرد.

وی افزود: بزرگترین مشکل هر جوان برای شروع زندگی مسکن است که پدرم من را کمک می کند حالا یا آنجا می نشینم یا اجاره میدهم و جای دیگر را اجاره می کنم و در مجموع مشکل مسکن ندارم اما واقعا با وجود هزینه های سنگین زندگی ترس تمام وجودم را فرا گرفته اصلا نمی دانم با این درآمد ها می توانم از پس مخارج خودم و یک نفر دیگر برآیم.

وی افزود: من مشکل مسکن ندارم جا زده ام واقعا جوانی که حتی ملک ندارد چطور می تواند به فکر تشکیل زندگی باشد.

وی ادامه میدهد: واقعا هیچ کس نمی تواند مشکلات جوانانی که به تازگی تشکیل زندگی داده اند را درک کند و این همه اعتراض مردم در ماه اخیر تنها برای مشکلات اقتصادیست کاش مسئولین این ها را ببینند و برای جوانان کاری کنند.

وی افزود: من اول راه هستم ترسیده ام و نمی دانم آیا با این شرایط می توانم ادامه دهم یا نه و فقط و فقط امیدم به خداست.

احمدی، یکی از جوانان تحصیل‌کرده در آستانه ازدواج هم گفت: با توجه به شرایط بد اقتصادی، فقط نمی‌توان به جوان‌ها توصیه کرد که بروید ازدواج کنید و این سنت را انجام بدهید بلکه باید به شرایط اقتصادی آن‌ها و جامعه نیز توجه کرد که آیا اصلا با این درآمدها و با این مخارج می‌توانند چنین کاری را بکنند یا نه، آن هم در شرایطی که عده‌ای بیکار هستند و حتی کار ندارند چه برسد به این که درآمد خوبی داشته باشند یا خیر.

مهسا عباسی که تازه زندگی مشترک خود را آغاز کرده، می‌گوید: تا عروسی سر بگیرد هزار بار جان دادم. مادرم خیلی به رسم و سنت‌ها اهمیت می‌دهد؛ چند باری سر همین حساسیت نزدیک بود همه چیز به هم بخورد.

او که با مرور خاطرات عروسی به تلخی لبخند می‌زند، می‌افزاید: خودم به این چیزها اهمیت نمی‌دهم. ترجیح می‌دادم همه‌چیز ساده باشد و به یک شام اکتفا کردم، اما دور و بری‌ها نگذاشتند و گفتند حسرت دارند. به‌ناچار دو سه وعده اضافه شد.

وی افزود: امروزه شروع زندگی خیلی سخت شده است و جوانان زیر بار هزینه های عروسی و جهیزیه کم می آورند بماند که بعد از ازدواج تازه شرایط بد اقتصادی خودش را بیشتر از قبل نمایان می کند و به عرض معدرت دختر و پسر را به غلط کردن می اندازد.

وی افزود: حدود ۶ ماه از عروسی مان می گذرد اینقدر شرایط سخت است که روزی هزار بار می گویم کاش خانه پدرم بودم هر جا خرج می کنیم کم میآوریم و واقعا ادامه مسیر با وضعیت موجود تنها ناامیدی را در دلمان تقویت می کند.

شیوا دختر جوانی که به قول خودش با وجود این حجم از گرانی و تورم نمی توان به زندگی مشترک حتی فکر کرد  گفت: تورم در تمام ابعاد زندگی علی‌الخصوص ازدواج تأثیرگذار است و اخیراً با توجه به تورم در نوسان، لطمه زیادی به زندگی وارد شده و توانایی مالی و ازدواج را تحت تأثیر قرار داده و سن ازدواج افزایش یافته است.

وی افزود: با وجود اینکه بارها اعلام شده تمام جنبه‌های زندگی مادیات نیست اما با ریشه‌یابی چالش‌ها نقش تورم اقتصادی بخوبی نمایان خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: «افزایش نرخ تورم»، امنیت روانی را از افراد سلب کرده و در نتیجه امید به تشکیل زندگی و ازدواج را در جوانان کاهش داده و سلامتی این افراد در خطر قرار خواهد گرفت؛ بنابراین تورم اقتصادی در کنار افزایش طلاق و دریافت مهریه از طرفه زوجه، ترس از ازدواج و کاهش آمار آن را به دنبال داشته و در مقابل نیازها و خواسته‌های جوانان افزایش پیدا کرده، در نتیجه زمینه ظهور انحرافات اخلاقی ایجاد می‌شود.

وی با ذکر اینکه تورم نه تنها در ازدواج بلکه در افزایش طلاق و انحرافات اخلاقی نقش دارد، اظهار کرد: در چنین شرایط اقتصادی، ازدواج عقلانی و انتخاب شریک زندگی که دیدی اقتصادی و معامله‌گری نسبت به ازدواج نداشته باشد و علاوه بر آن صرف حداقل هزینه برای تشریفات مراسم عروسی، تعیین مهریه بر اساس توانایی و درک شرایط اقتصادی از طرف خانواده‌های دخترها می‌تواند ترس پیش آمده در میان جوانان را کاهش داده و به سمت زندگی حرکت کنند.

payamgooyesemnan