یادداشت روز به قلم روح اله ساعدی؛

فرصت توسعه و خواب غفلت آن در استان!

اینروزها در کنار تماشای مسابقه های زیبای فوتبال جام جهانی و درخشش فوتبال کشور مراکش در قطر، این کشور کوچک حاشیه خلیج همیشه فارس، یک کالای ویژه ی دیگر هم برای عرضه به مردم جهان معرفی شده است. قطر این کالا را مدام تبلیغ و تلاش می کند، تا از آن گفتمان و فرهنگ بسازد و به همه جا ارسال کند. این کالا چیزی جز گفتمان توسعه ای قطری نیست. جا دارد در این ایام، نام قطر را که میلیون ها و شاید میلیاردها بار در روز، در سطح جهان تکرار می شود را، یک نیم نگاهی به فرهنگ و گفتمان توسعه ای آنها بیندازید. در ویژگی شناسی جمعیتی و انسانی و جامعه شناسی رفتاری مردم قطر همیشه دو کلمه تکرار می شود:” مردم شاد و مردم مغرور” و جالب تر اینکه یکی از نقدهای مهمی که اینروزها به این جامعه می شود موضوع بی خیالی مردم قطر نسبت به اتفاق های مهمی مثل جام جهانی است، که در کشورشان در حال برگزاری است. گفته می شود علیرغم این بی خیالی، دولت قطر برای سال ۲۰۳۰ یک طرح جامع توسعه تدوین کرده که برگزاری گران ترین جام جهانی تاریخ، تنها یکی از قطعات این پازل معنایی و مهم است. اما قطر چگونه توانسته با چنین نگاه نهادینه شده،یعنی نگاه بی تفاوتی مردمش نسبت به توسعه، اتمسفر توسعه را در فضای کشورش حاکم و مردم را که مخاطبین اصلی این توسعه هستند با برنامه های توسعه محورش همراه کند؟!شاید بتوان در یک جمله پاسخ داد؛ آموزش، زمان بندی، تغییر دیدگاه و آغاز از جزئیات که رمز موفقیت است.

قطر سالهاست در مباحث رسانه ای خود فضای رقابتی و ناسیونالیستی کنترل شده و ویژه ای را تبلیغ می کند تا حس نیاز به توسعه را در بین مردم به ویژه نسل جوان جا بیندازد. از سوی دیگر برای توسعه با استفاده از مشاورین داخلی و خارجی یک برنامه ی زمان بندی ویژه طرح ریزی کرده و جزء به جزء آن را انجام می دهد. همچنین با استفاده از تجربه های ذی قیمت رسانه ای و ابزارهای در اختیارش، به شدت در مسیر تغییر نگاه مردمش به ویژه نخبگانی که سالهاست روی ذهن آنها در فضای توسعه کار می کند تلاش کرده و در انتها نیز بدون کلی گرایی یا شعارزدگی یا توهم یا تلاش برای برداشتن گام های بزرگ و پرهیاهو، از گام ها و قدم های کوچک شروع کرده و به نقطه ی پرواز و اوج از باند فرودگاه توسعه اش رسیده است.

برگردیم به استان خودمان دیار کویری سمنان! سالها پیش در زمان حضور یکی از استانداران محترم در جلسه ای که با جمعی از فعالین حوزه رسانه و توسعه در قالب تشکل بنیاد توسعه سمنان   خدمت استاندار وقت رسیدیم، عالیترین مقام اجرایی استان از بیان دیدگاهها و نظرات دوستان حاضر  در جلسه که مطلبی را ارائه کردند، کمی مکدر خاطر شد و در جواب آنان گفت:” امروز سه ماه است که من در استان شما حضور دارم و احساس می کنم نه شما و نه مردم شما، توسعه را نه می خواهید و نه می شناسید. بروید و روی ذهن نخبگانتان و روی ذهن مردم مرکز استان کار کنید، تا مشخص شود واقعا چه چیزی می خواهید؟!”

آنجا نتوانستیم پاسخ ایشان را به طور شفاف و واضح دهیم، اما بارها در همین رسانه و روزنامه نوشتیم و  اعتقاد داریم که مردم کویری این خطه و از جمله سمنان و نخبگان این دیار توسعه را خوب می فهمند و آنرا می شناسند و دوست دارند، استان و شهری توسعه یافته داشته باشند، اما مشکل مهم این است که برخی غفلت ها و محرومیت های تاریخی، این احساس را به آنها القاء و تحمیل کرده که هنوز اینطور حس می کنند که در بامداد یک خواب سنگین هستند و آرام آرام باید از خواب بلند شوند، خمیازه ای بکشند، اطراف خود را نگاهی بکنند و اگر شرایط مساعد بود و حال و هوایشان مطلوب، کار را برای توسعه استان کویری سمنان آغاز کنند و با کاروان شتابان توسعه ی کشور همراه شوند.

واقعیت اینکه همه ی ما در استان پهناور و کویری سمنان، باید به این باور برسیم که با خمیازه های ممتد نمی شود از خواب غفلت های توسعه ای بیدار شد! با این خمیازه های کسل کننده، حتی اگر قصد حرکت هم داشته باشیم اما مدام از کاروان رو به جلوی توسعه عقب می افتیم. باید همیشه چشم هایمان بیدار، ذهن هایمان آماده، و دست و قدم هایمان برای برداشتن گام های بلند اما منطقی و واقعی توسعه ای آماده باشد. توسعه، لقلقه ی زبان و عسل شیرینی که هر وقت هوس کردیم انگشتی به ظرفش بزنیم و به کام بگیریم نیست. ترس از آینده، عدم جسارت، اعتماد به مدیران کارنابلد و مغرور و به حاشیه راندن مدیران متعهد و کاربلد، و اتکا به برنامه های خاص و دور شدن از تنوع سلایق، از جمله ی مهم ترین این خمیازه ها هستند. توسعه نیاز ماست. توسعه نوید بخش آرامش و آسایش نسبی آینده ی استان سمنان است. توسعه حلقه ی محافظ فرهنگ و تاریخ گذشته ی تاریخی این دیار کویری است. توسعه راه نجات فردای ما و نسل آینده ی استان ماست.

توسعه آبروی دهه های بعدی استان ما و مطالبه ی تاریخی نسل های فردا از ما و شمایی هست که امروز گاهی بی میل نیستیم با همان خمیازه های توسعه ای از خواب شیرین بامدادی بلند شویم. نمی گوییم مثل بعضی از استانها یا حتی بعضی از کشورها به حرمت توسعه نباید خوابید اما از چنین خمیازه هایی که القاء کننده ی ناامیدی یا بی برنامگی نسبت به فردا هم هستند باید سخت حذر کرد، تا افق توسعه در استان کویری سمنان با شدت بدرخشد.

payamgooyesemnan