یادداشت روز به قلم محمود صوفی آبادی؛

مرجعیت خبری رسانه‌های داخلی آری یا خیر؟

مرجعیت خبری ، مفهوم جدیدی است که وارد ادبیات حوزه رسانه شده است . از دست دادن مرجعیت خبری و انتقال آن به خارج از مرزهای کشور یکی از مهمترین دغدغه ها و چالش های پیش روی حوزه رسانه و خبرنگاری است . این مساله زنگ خطری است که علاوه بر پیامدهای منفی برای حاکمیت و جامعه و مردم ، در اعتماد مردم به اخبار رسانه های رسمی نیز تاثیر بسزایی گذاشته است . بر اساس گزارش مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران ، مرجعیت رسانه ملی در سال ۱۴۰۰ سیر نزولی داشته است که در نتیجه خالی شدن میدان ، فضای مجازی و رسانه های اجتماعی این جایگاه را پر کرده اند .

توسعه تکنولوژی های ارتباطی و ظهور شبکه های اجتماعی ، انحصار روایت گری توسط رسانه های رسمی را درهم شکسته است این درحالی است که با توجه به ظرفیت بالای رسانه های داخلی ،  این رسانه ها بایستی همچنان دست برتر در اطلاع رسانی به مردم و مخاطبین را داشته باشند .

از عواملی که در وقایع و حوادث اخیر به التهابات جامعه دامن زد ، گسترش نفوذ خبری رسانه های خارجی و فیک نیوزها در غیبت میدان داری رسانه های رسمی داخلی کشور بود . بدیهی است که بازگشت مرجعین و قطب رسانه ای به داخل کشور ، مهمترین اقدام برای کاهش التهابات فعلی خواهد بود .

در اینجا اشاره ای به عوامل موثر در مرجع شدن یک رسانه خواهیم داشت : این عوامل عبارتند از :

• افزایش سرعت و دقت در انتشار اخبار و ورود به موقع به میدان اطلاع رسانی
• برخورداری از کادر مسلط و حرفه ای و متعهد و با انگیزه
• استقلال رسانه در حوزه خبر و اطلاع رسانی
• رویکرد حرفه ای در انتشار اخبار
• کیفیت برنامه های خبری و تنظیم محتوایی و ظرفیت سازی
• رعایت اصول اخلاق حرفه ای
• مخاطب شناسی
• ارتقای دانش حرفه ای و دانش ارتباطی
• استفاده از نظرسنجی ها و گزارش های میدانی و دوره ای برای دریافت دیدگاه مخاطبان و آگاهی از بازبرخوردها
• عدم جهت گیری ، شفافیت و توجه به ویژگی های خبر از جمله تازگی خبر
• شیوه اقناع سازی
• استقلال خبری
• اعتماد سازی : اعتمادسازی یک امر دوسویه است هم مردم باید به رسانه اعتماد کنند و هم رسانه باید به مردم اعتماد داشته باشد . اعتماد به رسانه تنها با شفافیت ، صداقت ، عدم سوگیری و . . . تامین نمی شود اما مهمتر از آن ، این است که یک رسانه در کنار و همراه و همگام با مردم باشد که این امر در یک فرآیند زمانی قابل تحقق خواهد بود .
• پرهیز از تک صدایی در رسانه رسمی
• حضور صاحب نظران و کارشناسان از طیف های مختلف
• ارائه گزارش های خبری و تحلیل های خبری پرمحتوا و جذاب
• توجه به عوامل و دلائل افت محبوبیت
• بازنگری در برخی محدودیت های موجود در انتشار اخبار و گزارش ها
• بارتاب مطالبات مردم و جامعه و انتقادات و صدای مردم بودن
• تقدم در روایت گری از وقایع و حوادث
• درک جایگاه و اهمیت رسانه و نقش و کارکرد رسانه در تولید و تامین امنیت روانی و منافع ملی
• تولید برنامه های مناظره محور
• رعایت انصاف و امانت در اطلاع رسانی
• پاسخگویی به سوالات و ابهامات افکار عمومی
• استفاده از مدیریت تخصصی در رسانه ها
• تامین امنیت شغلی خبرنگاران
• مخاطب محوری و ارتباط دوسویه
• تقویت رسانه های مستقل داخلی و هم افزایی رسانه ای

نکته پایانی اینکه حفظ و تداوم مرجعیت رسانه ای مهمتر و سخت تر از دستیابی به آن است . ماندگاری سرمایه های یک رسانه که همان ارزش و اعتبار آن و میزان اقبال ، محبوبیت و باور پذیری رسانه از سوی مخاطبان است ، مستلزم رعایت شرایط تحصیل مرجعیت رسانه ، موفقیت و استمرار در ارتباط دو طرفه ، مخاطب محوری برای دریافت دیدگاه و نظرات مردم ، آسیب شناسی در حوزه اطلاع رسانی و رسانه ای و توجه به افکار عمومی جامعه خواهد بود .

payamgooyesemnan