یادداشت روز به قلم مسعود کلاهی؛

وعده یک میلیون مسکن در سال، شیرین و مخرب!!

ساخت یک میلیون مسکن در سال از وعده‌های پر زرق و برقی بود که از مناظرات انتخاباتی آغاز گردید و امروز به دستور رئیس جمهور به وزیر راه و شهرسازی رسیده است. وعده‌ای که وزیر نفت در مجلس شورای اسلامی برای رای اعتماد خود مطرح کرد و قول انجام آن را داده است.
اما به راستی این وعده رئیس جمهور و وزیر راه و شهرسازی چقدر قدرت اجرایی دارد و در صورت عملیاتی شدن آن چه آثاری را به همراه خواهد داشت؟
اولین سوالی که در این رابطه مطرح می گردد این است که آیا ساخت ۴ میلیون مسکن در این دوره چهار ساله ضرورت دارد و از اولویت های اساسی شرایط فعلی جامعه است؟در حالیکه بازار مسکن ایران پس از رشدی حدوداً سه برابری وارد یک خواب زمستانی و رکود شده است، امروزه شاهد فراوانی خانه های خالی در کشور هستیم. تعداد خانه های خالی بین دو سرشماری سال ۱۳۸۵ و ۱۳۹۵ به بیش از چهار و نیم برابر افزایش پیدا کرده است و ۱۱ درصد واحدهای مسکونی کشور را شامل می‌شود. این رقم عددی بیش از دو میلیون واحد را به ما نشان می‌دهد که با حل این مشکل میتوان بدون ساخت واحدهای جدید نیمی از وعده‌های رئیس جمهور را عملی کرد. آیا بهتر نیست برنامه ریزی ها به این سمت و سو کشیده شود؟
نکته بعدی این است که این طرح که برگرفته از مسکن مهر در دوران احمدی نژاد است یک تفاوت عمده در آن وجود دارد. در دولت احمدی نژاد قیمت نفت بالای ۱۰۰ دلار بود و حدود ۷۰۰ میلیارد دلار درآمد ارزی وجود داشت. همچنین قیمت مصالح و مواد اولیه ساخت و ساز حداقل یک پنجم تا یک دهم قیمت کنونی بوده و دست آن دولت را باز گذاشته بود. آیا امروز با وضعیت موجود میتوان منابع این طرح بزرگ را تامین کرد؟آیا تزریق حدود ۵۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی به اقتصاد کشور شدنی و معقول است؟آیا این رقم باعث تورم ۳۰ و ۴۰ درصدی علاوه بر تورم موجود نمی گردد؟البته رستم قاسمی در توجیه اقتصادی و چگونگی تامین اعتبار گفته به دنبال تهاتر نفت با ساخت انواع پروژه‌های ریلی، جاده‌ای و دریایی هستیم.این اظهار نظر قاسمی که پیشتر نیز آن را مطرح کرده به این معناست که دولت به پیمانکاران در بخش‌های مختلف نفت می‌دهد و انتظار دارد که آن‌ها کار را تحویل دهند. آیا چنین کاری امکان پذیر است؟ در حالیکه دولت در شرایط تحریمی نمی‌تواند نفت بفروشد، بخش خصوصی و پیمانکاران راه، ریل سازی و ساختمان سازی چگونه باید نفت بفروشند؟ در صورت اجرای این اقدام نیز آیا دچار ایجاد رانت برای قدرتمندان خرید و فروش نفت نخواهیم شد؟به راستی چه کسانی می توانند در قبال پروژه های ریلی و جاده ای و مسکن، نفت دریافت کنند؟
مشکل دیگر این طرح تامین مصالح مورد نیاز می باشد؟با یک حساب سرانگشتی می‌توان فهمید که برای اجرای این طرح به بیش از ۱۵ میلیون تن فولاد در سال نیاز است و همچنین صدها میلیون تن سیمان که طی روزهای گذشته شاهد بودیم با یک برق رفتگی و برهم خوردن عرضه و تقاضا قیمت آن ۲ برابر شده است. به راستی تولید داخل جوابگوی این حجم از فولاد، سیمان و دیگر مصالح می باشد؟بر فرض تامین این حجم از مصالح آیا توانایی ثبات قیمت آن وجود دارد؟
و سوال اساسی تر در مورد این طرح این است، در حالی که معیشت، اولویت اول تمامی خانوارهای کشور است؛ آیا هزینه کرد برای ۴ میلیون واحد مسکونی و خانه دار کردن کمتر از ۲۰ درصد جامعه از جیب ۸۰ میلیون نفر منطقی است؟آیا ثبات قیمت ها و بالا بردن قدرت خرید خانوارها اولویت همان مستاجران نیست؟با اجرای این طرح(در صورت عملیاتی شدن و رفع موانع فوق که به گفته برخی کارشناسان امکان پذیر نیست) کشور دچار تورمی می گردد که آثار آن را هم خانه دار شده ها می بینند و هم دیگر افراد جامعه و در نهایت با حل مشکل بخشی از جامعه، مشکلی بزرگتر به کل جامعه تحمیل می گردد. هنوز مشکلات فرهنگی و اجتماعی مسکن مهر حل نشده و زیرساخت‌های آنها نیز در بسیاری از مناطق ناقص است. حال اضافه شدن ۴ میلیون مسکن می تواند این مشکلات را چند برابر کند و در بسیاری از موارد فرهنگ آن منطقه را دستخوش تغییرات نماید.
امیدواریم دولت جدید بدون تعصب به وعده های داده شده و عدم سماجت بر روی آن به خاطر «صادق الوعد» بودن دولت، با کارشناسی و برنامه ریزی دقیق تر و در نظر گرفتن تمامی جوانب به این طرح نگاه کند و کشور را دچاره بحرانی جدید و تورمی افسار گسیخته نگرداند.

payamgooyesemnan