یادداشت روز به قلم مسعود کلاهی؛

تحصیل رایگان و فراموشی اصل سی ام قانون اساسی ؟!

ایران کشوری گسترده است و به لحاظ جمعیتی پراکندگی آن متوازن توزیع نشده است اما در تمام پهنه این کشور، مردمانی زندگی می کنند که رسیدگی به وضعیت تحصیل فرزندان آنها بر اساس قانون اساسی بر عهده دولت گذاشته شده است؛ آن هم نه یک قانون عادی و دلبخواهی بلکه طبق اصل سی قانون اساسی «دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد.» و این مهم هیچ استثنایی ندارد؛ نه در پایتخت، نه کلان شهرها و نه در روستاها و مناطق مرزی. دو کلمه کلیدی «رایگان» و «تا پایان دوره متوسطه» در این قانون وجود دارد که اجرای آن این روزها محل نقد فراوان است.

از حیث قانون گذاری، ایران کشوری پیشتاز در حوزه توسعه عدالت آموزشی به شمار می رود اما در زمینه اجرای قانون از سوی دولتمردان خصوصا در حوزه آموزش و پرورش با آنکه قوانین آن متعدد نیست، اما در این سال ها شاهد هستیم با سرعت از اجرای آن دور و دورتر می شویم. حالا دیگر دولت به صراحت اعلام می کند که قادر به فراهم سازی بودجه لازم در زمینه تامین هزینه های تحصیل همه دانش آموزان نیست. تنوع مدارس دولتی که هر کدام به شکلی مجاز به اخذ وجه از اولیا شده اند، گسترش مدارس غیردولتی، عدم ارائه حتی سرانه مصوب به مدارس که باعث شده گرفتن شهریه حتی در مدارس عادی دولتی دیگر تبدیل به یک پدیده عادی شود و بی قانون بودن دریافت شهریه در مدارس غیردولتی که هر سال بر شمارشان اضافه می شود و اساسا دولت برای رشد آنها برنامه ریزی کرده است، دیگر جای سوال نگذاشته است که این اصل از سوی دولتمردان به فراموشی سپرده شده است؛ اصلی که یکبار برای همیشه قانونگذار و دولت باید تکلیف خود را با آن مشخص کند چرا که والدین گرچه هزینه تحصیل فرزندان خود را پرداخت می کنند اما به دلیل وجود این قانون و اطلاع همه ملت از آن، در پشت این هزینه کردن- لااقل برای شمار زیادی از والدین- یک نارضایتی پنهان وجود دارد که باعث می شود هربار هزینه ای برای تحصیل فرزندانشان پرداخت می کنند، عبارت اصل سی قانون اساسی یکبار در ذهنشان مرور شود.

در دو سال اخیر نیز علیرغم غیرحضوری بودن سیستم آموزشی در بسیاری از مواقع، همچنان این بی قانونی وجود دارد و در استان سمنان نیز گله ها و شکایات زیادی را از سوی والدین به همراه داشته است.ارائه کارنامه و یا ثبت نام اولیه در قبال دریافت وجه در مدارس دولتی با وجود مجازی بودن کلاس ها و عدم تغییر شهریه مدارس غیردولتی در شرایط غیر حضوری، موضوعاتی است که به عادی انگاری مبدل شده و قرار نیست نظارتی اصولی بر آن صورت بگیرد.عدم اطلاع، انکار و پیگیری آشناترین جملاتی است که در سال های متمادی شنیدیم و جز قبول کردن والدین برای پرداخت وجهی غیرقانونی نتیجه ای را در برنداشته است.به تازگی مدیر کل آموزش و پرورش استان نیز دستور بررسی و پیگیری را داده اند که طبیعتاً امیدی از سوی والدین وجود ندارد.

تا وقتی که دولت دریافت وجه از والدین را پس ذهن مدیران خود بپروراند و تمکین به اصل سی قانون اساسی در قبال تحصیل رایگان برای همه را به فراموشی بسپارد، تغییر رخ نخواهد داد و به آرامی باید با تحصیل رایگان خداحافظی کرد.تحصیلی که رایگان و در دسترس بودن آن حق تمامی فرزندان این استان و کشور است و از عشایر و روستایی و شهری باید از آن بهره مند شوند.

بیان نظارت دقیق و درست شاید درخواستی تکراری و غیرقابل دسترسی باشد، اما امیدوارم حداقل در این وضعیت نابسامان اقتصادی، مراعات پدر و مادرانی را کنیم که به خاطر حداقل ها شرمنده فرزندان خود هستند و به دلیل مشکل اقتصادی نمی‌توانند به مدرسه فرزندان خود مراجعه کنند! قانون تحصیل رایگان را حداقل برای خانواده های نیازمند رعایت کنیم و کمی انصاف و عدالت را در بی قانونی دریافت وجه، رعایت نماییم.

payamgooyesemnan