یادداشت روز به قلم محمد علیان؛

آیا موقوفه شیخ علاءالدوله جوابگوی مرمت آرامگاه نیست؟!!

شیخ علاءالدوله بیابانکی سمنانی یکی از درخشان ترین چهره های نامدار عرفان کشورمان است که شهرت جهانی دارد . در اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم در قریه بیابانک ، دوازده کیلومتری جنوب غربی سمنان متولد شد . خاندان شیخ نام آور سمنانی از خاندان های کهن و ثروتمند بودند که برخی از صاحبان ترجمه مانند « جامی » او را « اصل ملاک سمنان » دانسته اند . مادر شیخ علاءالدوله سمنانی ، خواهر رکن الدین صاین سمنانی از عالمان و قاضیان عهد ایلخانی بوده است .

حمداله مستوفی که معاصر این عارف بزرگ بوده می نویسد : « در عهد ارغون خان عمل پیشه بود » در مشاغل دولتی روزگار می گذرانید کا ناگاه دست از کلاه و سلاح کشید و خرقه صلاح پوشید و به توبه ، عبادت و ریاضت مشغول شد . او کم خفت ، کم خورد ، کم گفت و هر شب نماز و روزه قضا ده روز بجای می گذاشت و پنج آیت قرآن مجید همی آموخت و در پرستش یزدان شب و روز مشغول نیایش و عبادت شد . غلامان و کنیزان خود را آزاد کرد و حقوقی را که از دیگران بر عهده وی بود به تمام و کمال ادا و اموال خود را وقف سکاکیه منسوب به شیخ حسن سکاکی سمنانی از مشایخ قرن پنجم و ششم هجری نمود تا مرمت و بازسازی شود .

امروز این عارف مشهور در بیابانی گرم و خشک بدون گل و گیاه بی صدا و خموش در انتظار مساعدت متولیان ذیربط آرمیده است شاید برای بازپیرایی آرامگاه وی که دیوارها در حال ریزش و تخریب است چاره اندیشی شود .

با توجه به اینکه موقوفات هم از زمین های مزروعی و حتی آب کشاورزی که وقف شیخ علاءالدوله است در اسناد و مدارک قدیمی معتبر بجای مانده می توان آگاه شد . حفظ و نگهداری این بنای ماندگار که آثار باستانی کشور محسوب می شد از عهده اداره کل میراث خارج می باشد که در قرون گذشته با سبک و سیاق معماری قدیم احداث شده ولی امروزه به دلیل سهل انگاری و بی تفاوت بودن به بنای ارزشمند هر لحظه جان گردشگران داخلی و خارجی را تهدید می کند . دیوار احرار در حال فروپاشی و ریزش است که متاسفانه تاکنون هیچ توجهی به آثار ملی ثبت شده انجام نگرفته است . به راستی مقبره این عارف سمنانی در حال حاضر در شان و شوکت مرکز استان و شهرت وی می باشد ؟

فراموش نکنیم گاهی اوقات گردشگران خارجی از کشورهای پاکستان ، هندوستان ، افغانستان و . . . حتی محققان و پژوهشگران ایرانی برای بازدید و تحقیق از آثار علمی و عرفانی او به این روستا می آیند که حتی استفاده از سرویس بهداشتی که مخروبه و متروکه می باشد امکان پذیر نیست . حال از کاشت گل و گیاه و تامین نور شبانه و دیگر امکانات رفاهی برای توقف چند ساعت مسافران بگذریم که در این مقوله نمی گنجد . محوطه پر از سنگ و کلوخ و خاک های انباشته شده در چند قدمی آرامگاه هر کسی را به تعجب و حیرت وامی دارد که چرا شیخ علاءالدوله مظلوم واقع شده و در کویر لم یزرع تنهاست . آیا تاکنون از خود پرسیده ایم که چرا آرامگاه عارف نامدار سمنانی بدون توجه مسئولین ذیربط رها شده است .

در قرن گذشته رسم « وقف » اهداف بسیار مقدس و گرامی در فرهنگ غنی ایرانیان عجین بوده که آن اعمال خداپسندانه و نکو ، هنوز در بین مردم خیراندیش و نیکونهاد کشورمان بویژه استان ما بجای مانده تا صالحات و باقیات در این دنیای فانی و زودگذر از خود بجای گذارند ولذا در آن دوران هم « وقف » در اکثر خانواده ها که مال و اموال مازاد در زندگی خود داشتند وقف نامه تنظیم ، مسئولیت آن به عهده متولی صادق و صالح می سپردند . بویژه طبقه اشراف و اعیان که شیخ علاءالدوله هم از این امتیاز املاک شخصی پدر برخوردار بوده است . کدامین ارگان پاسخگوست درآمد سالیانه موقوفه آرامگاه عارف سمنانی چگونه و در کجا هزینه می شود ؟ این پرسش حق مسلم هر شهروندی است که باید پاسخ داده شود . آیا نمی توان بخشی از درآمد موقوفه شیخ علاءالدوله را صرف بازپیرایی و مرمت ساختمان وی نمود و آن محیط را به مرکز سیاحتی یا مجتمع تفریحی ، فرهنگی ، گردشگری درآورد و شغل های مناسب برای اشتغال جوانان جویای کارایجاد نمود ؟ نمی توانیم یا نمی خواهیم ؟ جاده خاکی و محوطه غیرقابل سکونت به امان خدا رها شده است .

انتظار می رود اداره کل محترم اوقاف و دیگر نهادها و ارگان های دولتی مرتبط نسبت به بازسازی محوطه و احداث سرویس های بهداشتی  دیگر امکانات رفاهی برای توقف و استراحت گردشگران که از اقصانقاط کشور عزیزمان از آرامگاه شیخ نامدار سمنانی بازدید دارند تدابیری جدی اندیشند که اسکان موقت مسافران هم اقتصاد شکوفاتر می شود . جذب گردشگران را از دیگر شهرهای کشور بیاموزیم .

payamgooyesemnan