گزارش روز ( گزارشگر: سلماز عرب عامری)

فیلترینگ صدها هزار کسب و کار را به ورطه نابودی کشانده است !

ضربه اقتصادی با به دلیل نا آرامی‌های اخیر در کشور محدودیت‌هایی در اینترنت و دسترسی کاربران به این شبکه‌ها ایجاد شده که ضرر‌ و زیان بسیاری برای کسب و کار‌های آنلاین به همراه داشته و ضربات اقتصادی جبران ناپذیری به انها وارد کرده است.
در ده روز اخیر به دلیل به وجود آمدن اوضاع آشفته و ایجاد برخی اغتشاشات در نقاط مختلف کشور، شاهد اختلال در دسترسی به اینترنت و در ادامه فیلتر شبکه های مجازی خارجی به ویژه اینستاگرام بوده ایم .
به گفته فعالان کسب و کار مجازی اغتشاشات اخیر باعث افت شدید بازار کسب و کارهای اینترنتی شده است.
براساس گزارش سال گذشته مرکز آمار ایران، معادل ۱۱ میلیون نفر از طریق شبکه‌های مجازی کسب درآمد می‌کنند به طوری که حدود ۹ میلیون نفر یعنی ۸۳ درصد از طریق اینستاگرام در حال کسب درآمد هستند.
به عقیده کارشناسان توسعه کسب و کارهای اینترنتی محور اصلی اقتصاد دیجیتال در کشور است.
از سوی دیگر طی یک دهه گذشته دولتمردان مختلف بر توسعه تجارت الکترونیک در کشور تاکید بسیار کرده‌اند. مطابق برخی آمارهای غیر رسمی، اقتصاد دیجیتال در کشور افراد زیادی را به عنوان مشتری و یا فروشنده به خود مشغول کرده و قرار است تا سال ۲۰۲۰ حدود ۵۰ میلیارد دستگاه دیجیتالی از طریق اینترنت با هم در ارتباط باشند.
در این فضا تقویت زیرساخت‌های اینترنتی برای توسعه اقتصاد دیجیتال دارای اهمیت است چرا که خدمات ارتباطی باید آنقدر مطمئن و پایدار باشند که هیچ مشکل و اختلالی در حوزه تبادلات اقتصادی در فضای اینترنت به وجود نیاید.
اما متاسفانه اتفاقات اخیر کشور موجب شد تا با تصمیم مقامات ارشد کشور برای آرام شدن فضا، دسترسی به برخی از شبکه های اجتماعی همچون اینستاگرام و واتسپ با محدودیت و فیلتر مواجه شود.
احمد وحیدی وزیر کشور در خصوص قطعی اینترنت گفت: در اتفاقات اخیر، بعضی از شبکه‌های مجازی آتش بیار معرکه بودند و ساماندهی اغتشاشات را بر عهده داشتند.
بخش زیادی از آشوب‌ها تحت آموزش همین فضای مجازی بوده است و برای دور زدن قطعی اینترنت از روش‌هایی استفاده می‌کردند.
او گفت: برخی از این شبکه‌های مجازی با انتشار برخی تصاویر که بعضا واقعی هم نیستند، تلاش می‌کنند هم مردم را تحریک کرده و هم به آن‌ها آموزش دهند. طبیعی است در چنین حالتی ما برای حفظ امنیت، نظم عمومی، آرامش و حقوق شهروندی مردم، محدودیت‌هایی را اعمال می‌کنیم تا نتوانند آن‌ها از مسیر شبکه‌های مجازی، اغتشاشات را هدایت کنند.
به گفته وزیر کشور، تا پایان یافتن اغتشاشات محدودیت های اینترنتی ادامه دارد. اغتشاشگران موجب اعمال چنین محدودیت‌هایی می‌شوند و هرگاه دستگاه امنیتی و اطلاعاتی مطمئن شود که دیگر چنین موضوعیتی نیست این محدودیت‌ها برداشته می‌شود
در گزارش اقتصادی این هفته به ضرر و زیان هایی که آنلاین شاپ ها به دنبال قطعی اینترنت و عدم دسترسی به فضاهای مجازی متحمل شدند پرداخته و نظر چند تن از این افراد را جویا شدیم که در ذیل از منظرتان می گذرد؛
خانم رحمانی یکی از آنلاین شاپ ها در خصوص موضوع گزارش ما گفت: متاسفانه دو هفته است که نمی توانم وارد پیجم در اینستاگرام شوم و همین امر باعث شده تا هیچ فروشی نداشته باشم.
این بانوی سرپرست خانوار که در منزل اقدام به تهیه و فروش مواد غذایی می‌کند گفت: اول پاییز هر سال کلی محصولات برای فروش ارایه می کردم و از کنار کارم درآمد خوبی هم داشتم اما امسال علاوه بر اینکه فروش نداشتم متاسفانه بسیاری از مواد غذایی هایی که آماده کرده بودم فاسد شد و ضرر هم کردم.
این بانوی سمنانی که پیج فروش محصولات خانگی از جمله ترشی، سبزی و غیره دارد گفت؛ چندین مشتری ده کیلو الی ۵۰ کیلو سبزی سفارش داده بودند و من همه این سبزی ها را تهیه کردم و چون مشتری هر ساله ام بودند از آنها پول نگرفتم اما با فیلتر شدن اینستاگرام هیچ دسترسی به آنها نداشتم و بیشتر سبزی ها خراب شد، بخشی از آنها را به دوست و اشناهایم فروختم اما حجم کار بالا بود و مقدار زیادی از آنها را نتوانستم بفروشم و در فریزر هم جایی برای نگهداری نداشتم.
این بانوی سرپرست خانوار گفت: من نه کاری به اعتراضات دارم و نه کاری به سیاست اما دود این اختلافات در چشم و من و امثال من رفته و ضرر کرده ایم.
رحمانی ادامه داد: چند روز پیش از یکی از دوستانم شنیدم که قرار است کلا اینستاگرام فیلتر شود واقعا اگر این اتفاق بیفتد من بدبخت میشوم گرچه الان هم با وجود دو هفته کار نکردن روزهای سختی را سپری میکنم اما امیدم به درست شدن اوضاع و سروسامون گرفتن کسب و کارم است.
وی افزود: حدود ۳ سال است که از طریق اینستاگرام مشتری دارم و دو سال پیش هم چنین اتفاقی افتاد و ضربه بدی خوردم اما ان زمان خیلی مشتری هایم زیاد نبود و به اندازه الان ضربه مالی نخوردم اما امروز وضعیت خیلی فرق می کند خیلی از بانوان در محله ما پیج هایی برای فروش دارند از فروش پوشاک گرفته تا مثل من مواد غذایی و فیلتر شدن اینستاگرام ضربه بسیار بدی به ما وارد خواهد کرد.
دانایی کارشناس اقتصاد هم گفت: موضوع فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی به صورت قطعی به فروشندگان اینترنتی در شبکه‌های اجتماعی ضرر جدی وارد کرده و باعث بلاتکلیفی آنها شده است. این مسئله حتی برای استارت آپ‌ها هم تبعاتی در برداشته است.
وی گفت: موضوع کندی یا قطعی دسترسی به اینترنت علاوه بر کسب و کارهای اینترنتی در شبکه‌های اجتماعی به صورت محسوس کسب و کارهای اینترنتی که به صورت رسمی در سایت‌ها به فعالیت مشغول هستند را هدف قرار داده است.
وی در پایان گفت: افرادی که در این کسب و کارها مشغول هستند، فرزندان همین کشور هستند و مسئولان باید به پیامدهای تصمیمات خود توجه داشته باشند.
خانم رستمی یکی دیگر از فروشندگان در شبکه‌های اجتماعی (اینستاگرام) می گوید: متاسفانه حدود ۱۵ روز می شود که دسترسی به شبکه‌های اجتماعی به خصوص اینستاگرام قطع شده است و در این چند روز ضرر بالایی را متحمل شده ایم.
او گفت: اغتشاشات ضرر و زیان زیادی برای کسب و کارها به همراه داشته است، به عنوان یک فروشنده لباس در اینستاگرام، بالغ بر ۱۰ الی ۱۵ میلیون در شرایط کنونی متضرر شده ام و با وضعیت به وجود آمده باید حقوق خیاط، برش کار و … را از جیب خود پرداخت کنم که این موضوع شرایط را برای ما سخت کرده است.
محمدجواد موسس چند استارتاپ  نیز در خصوص فیلترینگ فضای مجازی و محدودیت هایی که برای سرعت اینترنت ایجاد شده گفت: ما در حوزه برنامه‌نویسی فعال هستیم. به طور معمول پرسنل استارت‌آپ‌ها بیشتر به صورت آنلاین و غیرحضوری کار می‌کنند که متاسفانه در دو هفته اخیر به دلیل فیلترینگ و با کاهش سرعت اینترنت نتوانسته ایم اطلاعات خود را آپدیت کنیم.
وی با بیان اینکه در چند روز نخست فیلترینگ متاسفانه کار برنامه‌نویسان ما به طور کامل قطع شد، افزود: متاسفانه برنامه ای که تنها یک ساعت نیاز به آپدیت داشت نزدیک به یک شبانه روز این کار انجام می شد و بعضا در میانه راه با قطعی اینترنت به دلیل سرعت پایین آن، فایل ها دیگر قابل استفاده نبود.
وی  با اشاره به اینکه به طور معمول حقوق برنامه نویسان به صورت ساعتی پرداخت می شود، گفت: با کاهش سرعت اینترنت و قطعی برنامه‌ها، با وجودی که ‌برنامه‌نویسان نمی توانند کاری انجام دهند اما ما ملزم به پرداخت حقوق آنها هستیم که برای شرکت ما معادل ۳۰ میلیون تومان ضرر بود. از سوی دیگر ما ملزم به پرداخت هزینه‌ای برای جبران خسارت کار به مشتریان خود هستیم.
وی با بیان اینکه بیشتر شرکت های استارت‌آپی به صورت خودگردان فعالند و سرمایه آنچنانی ندارند، تاکید کرد: اگر فیلترینگ و کاهش سرعت اینترنت به همین نحو ادامه پیدا کند به طور قطع این شرکت های نوپا به راحتی در خطر ورشکستگی قرار می‌گیرند.
محمد امامی هم استانی دیگری که کارمند است گفت: توسعه کسب و کار و فعالیت های اقتصادی نیاز به فضای امن و آرام دارد. کسب‌وکار‌های خردی که در شبکه‌های اجتماعی فعالیت می‌کنند، در پی این اغتشاشات و نا آرامی ها و کندی اینترنت به‌شدت ضرر کردند به طوری که مشخص نیست در آینده چه اتفاقی می‌افتد.
او در ادامه گفت: کسب ‌وکار‌های بزرگ‌تر هم به شبکه های اجتماعی وابسته هستند. تعدادی از مشتریان خود را در آن پیدا می‌کنند. کسب‌وکار‌های بزرگ در شبکه‌های اجتماعی بازاریابی می‌کنند و سرمایه‌گذاری‌هایی برای گسترش فعالیت خود در این پلتفرم ها کرده‌اند که اگر این نا آرامی ها ادامه ‌دار باشد ضرر هنگفتی را متحمل خواهند شد.
وی اعلام کرد: در مقاله ای خواندم شغل حدود ۱۰ میلیون نفر و ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار کسب و کار در کشور وابسته به اینستاگرام است که با بستن آن ضرر و زیان هنگفتی به اقتصاد خانواده ها و کشور وارد می شود.
وی با اشاره به اثرات قطعی اینترنت بر روی مشاغل در فضای مجازی در کشور اظهار کرد: زیان اقتصادی که به واسطه قطعی اینترنت در ایران روی داده است بیش از ۱.۵ میلیون دلار در هر ساعت پیش بینی شده که در پلتفرم هایی همانند واتس اپ، اینستاگرام و توئیتر و غیره بوده است
وی در پایان گفت: امیدواریم دولت هر چه سریع تر در جهت رفع فیلتر فضای مجازی اقدام کند چون با ادامه این روند نابودی بسیاری از کسب و کارها و ضرر و زیان اقتصادی به آنها فاجعه ای به بار خواهد آورد.
فرزانه شاهی مدیر یکی از فروشگاه‌های آنلاین در اینستاگرام هم گفت: من و همکارانم در طول این دو هفته ضرر هنگفتی به دلیل قطعی اینترنت دیده ایم و اگر قرار باشد این وضعیت ادامه پیدا کند به شخصه من در زندگی خود دچار مشکل می‌شوم.
وی ادامه داد: اکثر ما از مشکلات اقتصادی به فضای مجازی روی آوردیم و در آنجا کسب و کار راه انداختیم و گرنه ما هم می‌توانستیم مغازه اجاره کنیم و مالیات بدهیم و  دچار فضای مجازی هم نباشیم.اما مشکل اصلی ما وضعیت اقتصادی است. اگر این فضا قطع بشود مدت زمان زیادی طول خواهد کشید تا ما دوباره فالور‌هایی پیداکنیم تا به ما اعتماد کنند و اجناسمان را خریداری کنند. اعتماد کردن مردم که طی چند سال برای ما به وجود آمده و ما سختی زیادی کشیدیم که همه این‌ها در یک شب به باد می‌رود. باید شرایط ماهم در نظر گرفته شود همه ما باید در پلتفرم‌های جدید از نو شروع کنیم آن هم اگر در ساخت پلتفرم‌های جدید ایرادی نباشد تا دوباره همه چیز از بین برود و پاک شود.
محمد یکی دیگر از دارندگان فروشگاه های آنلاین گفت: تعداد کسانی که از طریق فضای مجازی ارتزاق می کنند، در کمترین حالت چندصد هزار خانوار تخمین زده می شود. وقتی یک سرپرست خانواده نتواند محصول خود را بر بستر وب سایت ها و اپلیکیشن ها بفروشد یا فروش آن با کندی و سختی مواجه شود اقتصاد یک خانواده آسیب خواهد دید. در نتیجه درآمد روزانه چندین میلیون نفر تحت تاثیر قرار می گیرد.
وی افزود: آماری که از خریدوفروش های اینترنتی دارد، شاهد دیگری بر عواقب اقتصادی سخت این طرح برای مردم است. طبق آمار رسمی در پایان سال ۱۴۰۰ روزانه نزدیک به ۹۰۰ هزار خریدوفروش بر بستر شبکه های مجازی و بازارگاه ها یا پلتفرم های خریدوفروش صورت می گیرد.
از این رقم شاید چیزی نزدیک به یک چهارم مربوط به شرکت دیجی کالا باشد که بر بستر وب صورت می گیرد؛ اما به طور متوسط از این ۹۰۰ هزار تراکنش مالی چیزی نزدیک به دوسوم یعنی ۶۰۰ هزار خریدوفروش روی شبکه هایی مثل تلگرام و اینستاگرام و واتسپ انجام می شود.
مهم تر اینکه قشری که تحت تاثیر این طرح قرار می گیرند، عمدتا کسانی هستند که قاعدتا دستشان به کار تضمین شده با بیمه و حقوق و مزایا نمی رسد وگرنه قطعا آن را به تجارتی که از صفر تا صدش را باید خودشان انجام بدهند و بیمه و مزایا هم ندارد، ترجیح می دادند. ثانیا مردم ایران چون ایرانی هستند می دانند که وضعیت سیاسی کشور به چه شکل است و کسب وکارشان ممکن است با چند ساعت مذاکره میان تعدادی از سیاست مداران کشور نابود شود.
وی افزود: امروز در جامعه ما بخش مهمی از افراد کم بضاعت و کم توان خدمات و محصولات خودشان را روی شبکه های اجتماعی مانند اینستاگرام و تلگرام و امثال آنها می فروشند؛ متاسفانه بسته شدن و محدودیت جدی در این فضاهای اجتماعی در وهله نخست بزرگ ترین آسیب را به این افراد خواهد زد و البته در نهایت به حرفه ای ترها و تجارت های بزرگ حتی در دنیای غیرمجازی هم آسیب های جدی می زند و حداقل از این نظر طرح جامعی به نظر می رسد.
زهره باقری مدیر فروش لباس در یکی از پیج های اینستاگرام در خصوص فیلترینگ فضای مجازی گفت: متاسفانه طی دو هفته گذشته با فیلتر شدن اینستاگرام، میزان فروش مان کاهش یافته است. به عنوان مثال اگر پیش از این روزانه ۱۵ مورد سفارش از مشتری داشتیم اکنون به دلیل محدودیت ها و با توجه به اینکه تمام مشتریان دسترسی به فیلترشکن ندارند شاید در روز تنها دو مورد سفارش دریافت کنیم.
وی اظهار کرد: بسیاری از فعالان کسب و کارهای مجازی در عرصه فروش لباس و … از این طریق گذاران زندگی می کنند که متاسفانه این اتفاق بر روی معیشت آنها تاثیر منفی خواهد گذاشت.
وی با تاکید بر اینکه دولت قرار بود مشکل بیکاری را حل کند اما با فیلترینگ فضای مجازی بسیاری از کسب و کارهای درآمدزا را حذف کرد و تعداد زیادی بیکار شده‌اند، گفت: دست کم ۵۰ نفر همانند من در همین شهر سمنان پیج فروش لباس دارند که اجناس مان را از نمایندگی‌های پخش تامین می کنیم. اما با فیلترینگ و کاهش میزان فروش مان درخواست کمتری از نمایندگی ها لباس داریم و در این چرخه نیز فروش تولیدی های لباس نیز کاهش یافته که اگر این روند ادامه پیدا کند ما شاهد بیکاری تعداد زیادی کارگر در تولیدی‌های لباس خواهیم بود.
باقری افزود: امیدواریم این انفاقات همانند چند سال پیش که منجر به فیلترینگ همیشگی تلگرام شد نشود چون واقعا دیگر توان از صفر شروع مردن را نداریم و اوضاع اقتصادی مان بسیار بهم ریخته و آشفته است.

payamgooyesemnan