یادداشت روز به قلم مهران سعادت؛

جام جهانی از نگاه اقتصادی

جام جهانی در حال برگزاری است و ایران خود را برای صعود به مرحله دوم نزدیکتر از همیشه می بیند. قطعا صعود ایران در صورت امکان یک اتفاق تاریخی است که تا سالیان سال کام مردم را شیرین خواهد کرد و به مانند برد ایران در مقابل استریالیا در سال ۷۶ در ذهن ها خواهد ماند. اما در کنار شادی های فوتبال باید به دنبال کسب و کار و استفاده های اقتصادی نیز می بود. در واقع دجام  جهانی یک نوع بازاریابی مهم و جهانی برای کالا، خدمات و حتی برای بازاریابی برای  بازیکنان ملی برای حضور در لیگ های بزرگ دنیا و کسب درآمد برای برای بازیکنان و کشور است. بار ها شنیدیم که نسل طلایی فوتبال ما بعد از حضور در جام جهانی ۹۸ میلادی دلار ای فراوانی برای اقتصاد کشور به ارمغان آوردند.  آقای خداد عزیزی در پاسخ به یک فردی که به بازیکنان فوتبال توهین کرده بود عنوان کرد در مدتی که به عنوان بازیکن در لیگ های اروپایی حضور داشت مقداری زیادی دلار  و ارز وارد کشور کرده است که سبب اشتغال و رونق اقتصادی گردید. بنابراین جام جهانی یک فرصت طلایی برای اقتصاد ها است و کشور ما نیز باید بهترین بهره برداری را بنماید. در  اینمیان میزبانی بازیهای بین المللی فرصت طلای برای کشور ها است و امروز قطر از این شرایط میزبانی برا تبلغات اسلامی و کالا و خدمات بهره می برد. یکی از آن تیلیغات معرفی شرکت هواپیمایی قطر ایر وی(QATAR AIR WAY )  است.

قطر، میزبان یکی از رویدادهای ورزشی بزرگ بعدی جهانی از زمان شروع همه گیریاست، که انتظار می‌رود مسابقاتش در اواخر سال آینده باعث رونق اقتصادی شود. ممنوعیت توکیو، برای حضور خارجی‌ها جهت مشاهده بازی‌های المپیک تابستانی در ماه ژوئیه و عدم اطمینان در مورد سیاست‌های سفر برای المپیک زمستانی چین، جام جهانی قطر تنها رویداد جهانی است که پیش از شروع همه‌گیری کرونا، می‌تواند تا ۵.۱ میلیون نفر را به خود جذب کند، این اولین تورنمنت بزرگی است که همه کسانی که می‌خواهند در آن شرکت کنند می‌توانند حضور داشته باشند و این جذابیت رویداد را چند برابر خواهد کرد. قطر سعی دارد از این مسابقات برای نشان دادن گسترش سریع خود از یک منطقه کوچک غواصی مروارید به کلان شهر خلیج فارس و مرکز حمل و نقل استفاده کند

آنچنان که گفته شد تمام انتظارات به سوی آن پیش می‌رود که قطر، سود اقتصادی مناسبی را در دراز مدت از این رویداد کسب کند، عامل اصلی این دیدگاه است که تولید ناخالص داخلی قطر افزایش محسوسی را نشان خواهد داد همچنین افزایش تولید ناخالص داخلی قطر به معنای افزایش تولید، درآمد و هزینه است. بر اساس گزارش‌های بانک جهانی: انتظار می‌رود اقتصاد قطر در میان مدت سه درصد رشد کند که این امر به کمک سرمایه گذاری‌های مستمر مربوط به میزبانی جام جهانی فوتبال انجام می‌شود. کشور میزبان قادر به تولید بیشتر و افزایش تولید ناخالص داخلی خواهد بود که به معنای افزایش مصرف، سرمایه گذاری، خریدهای دولتی و صادرات خالص خواهد بود. میانگین مصرف افزایش خواهد یافت زیرا گردشگران زیادی در این رویداد حضور خواهند داشت. با افزایش تعداد گردشگران، میزان هزینه‌های خرید کالا و خدمات نیز افزایش می‌یابد.

وقتی بازیهای آسیای در دهه پنجاه در ایران برگزار می شد، شاید احتمال اندکی وجود داشت که یک زمانی در آینده جام جهانی در ایران برگزار شود اما کسی اصلا تصور نمی کرد قطر کشور تازه استقلال یافته در آن زمان که هنوز توپ فوتبال برای آنها شناخته شده نبود. امروز در آستانه مهمترین اتفاق فوتبالی جهان در سال ۲۰۲۲ باشد. راستی چرا و چگونه این توسعه در این کشور با این سرعت رخ داد. کشوری که از استان سمنان به لحاظ وسعت کوچکتر است و جمعیت اش از استان قم کمتر است. اگر واقع بینانه به تحولات منطقه نگاه کنیم، در طول این ۵۰ سال، گذشته قطر در رقابت استخراج گاز طبیعی در حوزه استخراج از میدان گازی پارس جنوبی از ما پیشی گرفته است.  قرار بود کریدور غرب به شرق هوایی دنیا که ایران بایستی مرکز ثقل این کریدور می بود امروز در دوحه و دبی است. میزبانی های مسابقات آسیای و جهانی که کشور ما در رقابت با کشور های عربی و قطر جا مانده است و سایر حوزه های دیگر.

البته مقایسه کشور ما با کشور همسایه از جهتی درست نیست به دلیل اینکه در این چهار دهه گذشته انواع فشار های سیاسی، نظامی و تحریم ها علیه ایران  اعمال شده است، اما  نداشتن چشم انداز مناسب، استراتژی جامع و سوء مدیریت برخی از مدیران  نیز در این باز ماندن از  مسیر توسعه نیز بی تاثیر نبوده است. به هر حال این امر و این اتفاق می تواند یک تلنگر برای ما باشد که در کنار اهداف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بهتر است توسعه کشور را در زیر ساختها مد نظر داشته باشیم، تا  انشالله در آینده نه چندان دور ایران نیز افتخار میزبانی رویداد های مهم فرهنگی و ورزشی جهان  قرار گیرد.

payamgooyesemnan