یادداشت روز به قلم روح اله ساعدی؛

زمستان سخت ایران؛ دلایل و پیامدها !

زمستان امسال برف و بوران سنگین و دمای زیر صفر و یخبندان کم سابقه را برای بسیاری از مردم به ارمغان آورده و در واپسین روزهای دیماه خاطره زمستان های سرد چند دهه گذشته را به یاد آنان انداخته است. این موضوع چالش های زیادی را از لحاظ انرژی به همراه داشته است، به نحوی که شاهد تعطیلی گسترده در برخی استان های کشور از جمله استان سمنان به دلیل برودت هوا و کاهش مصرف انرژی و در راس آن گاز و برق در روزهای گذشته بودیم، و احتمال دارد این وضعیت در چند روز آینده نیز ادامه داشته باشد.

در عین حال مصرف روزانه گاز به صورت تصاعدی در حال افزایش است، و از مرز مصرف ۸۵۰ میلیون متر مکعب در روز گذشته و نگرانی‌ها از کمبود تامین گاز زمستانی و حتی سوخت مایع ظاهرا حالا رنگ واقعیت به خود گرفته است. در روزهای اخیر مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری رکورد جدیدی از خود به جا گذاشته است و علاوه بر تعطیلی ادارات، دانشگاه‌ها و حتی بعضا بانک‌ها در بسیاری از استان‌های کشور طی هفته اخیر، حالا کار به تعطیلی برخی واحدهای تجاری و خدماتی حتی در همین استان سمنان رسیده است. اما این ممکن است که پایان ماجرای روزهای سخت زمستان امسال ایران نباشد و روزهای سخت تری در انتظار مردم باشد.

مسئولین مربوطه هم مثل همیشه هشدار قطع گاز در برخی استان‌ها را صادر کرده اند. این در حالی است که میزان گازی که به شبکه تزریق می‌شود حدود ۸۴۸ میلیون مترمکعب اعلام شده که البته بخش کمی از آن صادر می گردد. بر این اساس می‌توان گفت بیش از ۸۰ درصد گاز تولیدی کشور در حال حاضر در بخش خانگی و تجاری صرف می‌شود. این در حالی است که به طور میانگین در سال گذشته حدود ۶۵۰ میلیون مترمکعب در روز در کشور گاز مصرف شده که از این مقدار روزانه  ۳۳۵ میلیون مترمکعب در بخش خانگی، ۱۹۵ میلیون مترمکعب در نیروگاه‌ها و ۱۲۵ میلیون مترمکعب در صنایع مصرف شده است!  از این رو رسیدن سهم بخش خانگی به بیش از ۸۰ درصد در حال حاضر به این معنا است که از سهم صنایع و نیروگاه‌ها به شکل چشم‌گیری کاسته شده است. با توجه به اینکه نزدیک به ۵ درصد گاز تولیدی کشور نیز صرف صادرات می‌شود، میتوان برآورد کرد که در حال حاضر سهم صنایع و نیروگاه‌ها از گاز تولیدی کشور حدود تنها ۱۵ درصد است. از این رو بسیاری از صنایع و نیروگاهها در همین استان سمنان در روزهای اخیر مجبور به تعطیلی یا نهایتا استفاده از سوخت مایع شده‌اند. اما مردم می پرسند چرا با اینکه ایران دومین ذخایر گازی در جهان را دارد، در این روزهای سرد و سخت زمستان با مشکل کمبود و قطعی گاز مواجه شده است؟!

باید گفت؛ یکی از دلایل قطعی گاز و افت فشار، بخاطر گستردگی خدمت‌رسانی و گازرسانی به حدود ۹۰ درصد مناطق کشور و از جمله روستاهای دورافتاده استان سمنان است اما آیا در دیگر کشورها و از جمله روسیه، چنین مشکلی وجود دارد؟ در روسیه که سرمای هوا شدیدتر است و مصرف گاز هم بیشتر، آیا گازرسانی قطع می‌شود؟! به نظر می‌رسد علاوه بر قطع واردات گاز توسط کشور ترکمنستان و افزایش برودت هوا و مصرف گاز تحریم‌ها هم باعث شده‌اند، تکنولوژی‌های جدید به کشور وارد نشده و سایر کشورها نیز علاقه‌ای به مشارکت در صنعت گاز و پتروشیمی ایران نداشته باشند و دود توهم اصولگرایان و برخی دولتمردان درباره عدم نیاز به مشارکت جهانی به چشم مردم ایران برود!

از سوی دیگر، روسیه که تصور می‌شود شریک استراتژیک ایران است، هیچ علاقه‌ای به پیشرفت ایران عزیز ندارد! روسیه در حوزه گازی نه تنها شریک که بلکه رقیبی قدرتمند است. چنانکه دیدیم بعد از تحریم مسکو بخاطر حمله به اوکراین، پوتین گاز، نفت و فولاد روس‌ها را زیر قیمت جهانی فروخت و ضرر زیادی به ایران زد.

همچنین باید گفت اگر اصولگرایان فکر می‌کنند روسیه خاطرخواه ایران است، چرا از مسکو تجهیزات جدید و پیشرفته وارد نمی‌کنند؟! چرا مشکل گاز را با کارشناسان روسی حل نمی‌کنند؟!

خلاصه اینکه تحریم‌ها و حسادت روسیه نمی‌گذارد اوضاع گازی ایران بهبود یابد و آخر سر نیز مردم عزیز ایران ضرر می‌کنند، اما همچنان سیاست های نادرست و روابط بین الملل ایران با کشور روسیه اجازه نمی دهد که ایران از زمستان سخت عبور کند، و مردم کشور از جمله در همین استان سمنان که در مسیر شاهراه اصلی انتقال گاز به استانهای شرقی و شمالی کشور قرار دارند، مجبور به صرفه جویی در مصرف گاز و اتخاذ سیاست هایی همچون رجوع به تعطیل نمودن فعالیت های اداری،آموزشی، علمی، و اقتصادی و … می نماید. مردم از دولتمردان انتظار دارند که با اتخاذ تدابیری عاقلانه تر نگذارند این زمستان سرد برای آنها به سختی سپری شود و با بیان برخی اظهارات نسنجیده طعم خدمت رسانی را برای آنها تلخ تر نمایند.

payamgooyesemnan