امروز پنجشنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۳

ناترازی انرژی در سایه غفلت ها!

کد خبر: 22081
زمان انتشار: ۲ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۷:۴۳ بعد از ظهر -
67 بازدید

یادداشت روز به قلم روح اله ساعدی؛

ناترازی انرژی در سایه غفلت ها!

ناترازی برق بالاخره کار خودش را کرد و بسیاری از استان ها از جمله استان سمنان، با درک این شرایط مجبور شد، پنجشنبه هفته قبل را تعطیل کنند، تا برق خانگی قطع نشود. بر اساس آمارها، تقاضای مصرف برق کل کشور اینروزها، به بیش از ۷۷ هزار مگاوات رسیده و ایران روزهای داغی را در اوایل مردادماه سپری می کند. شرایط جدید دمایی، میانگین دمای جهان را حدود سه درجه افزایش داده و بسیاری از کشورهای دنیا به ویژه منطقه خاورمیانه را با چالش های جدی در تأمین برق رو به رو کرده و در برخی کشورهای خاورمیانه قطعی های گسترده برق اعمال شده است.
این شرایط در ایران به قدری سخت بود، که وزیر نیرو دولت سیزدهم در آخرین روزهای فعالیت کاری خود با اعلام آماده باش کامل تمامی نیروگاه هاو کارکنان شاغل در صنعت برق، از عموم مردم درخواست کرد در مصرف برق صرفه جویی کنند تا پایداری شبکه سراسری ادامه یابد. هرچند باید بگویم در مقابل این موج گرما تاب آوری ضعیفی پیدا شده است، و تا کنون استانهای کویری از جمله استان سمنان، علاوه بر خشکسالی و کم آبی، با کمبود برق هم مواجه شدند، تنها راهکار ارائه شده، نیز”تعطیلی پنج شنبه” و کاهش ساعت اداری و تغییر آن از ساعت ۶ صبح به ۱۳ بوده است!
واقعیت اینکه؛ هر ساله کشور رشد مصرف برق را در این ایام دارد، اما در سال جاری رشد مصرف برق با رقم هفت درصدی رکورد ده ساله را شکست؛ دبیر کل سازمان ملل نیز چندی قبل اعلام کرد: ” امسال بسیار سال گرمی است و رشد مصرف برق نیز در نتیجه استفاده از وسایل سرمایشی در فصل تابستان اتفاق افتاد، که تراز تولید و مصرف در برخی کشورها را به هم زد و دولت ها ناچار به روی آوردن به روشهای مدیریت مصرف جدید شدند، تا بلکه بتوانند برق بخش خانگی را تامین کنند. به گفته کارشناسان، سال گذشته ۱۲ هزار مگاوات ناترازی داشتیم، و امسال به ۱۸ هزار مگاوات رسیده ایم. با این مسیر سال آینده ۲۴ هزار مگاوات ناترازی خواهیم داشت. به عبارتی ما وقتی انرژی نداریم و همان برق موجود هم به بخش خانگی می دهیم، جلوی رشد اقتصادی را می گیریم و عملا اهداف برنامه هفتم با چالش مواجه می شود.
در برنامه هفتم ذکر شده که باید سالیانه ۵/۸ درصد رشد صنعتی داشته باشیم، و این در حالی است که انرژی لازم را برای تامین آن نداریم.کمبود برق یک واقعیت و حاصل ضعف مدیریتی است. آنچه امروز با آن مواجه هستیم، نتیجه عدم توجه اصولی به توسعه زیرساخت های انرژی در سال های متمادی است که باعث تعطیلی های گسترده شده است. حالا دو انتخاب داریم؛ اول اینکه برق را به بخش مولد اقتصاد بدهیم تا ارزش آفرینی شود و ناترازی هم با سرمایه گذاری رفع شود. و راه دوم این است که برق را به بخش خانگی غیرمولد بدهیم و درآمد کشور را کم کنیم و در نتیجه همان مقدار پولی هم که تاکنون در صنعت برق می توانیم، تحویل بدهیم هم ندهیم و درگیر یک چرخه معیوب شویم!
ما در چند سال اخیر این مسیر معیوب را طی کرده ایم. نکته قابل توجه دیگر تأمین انرژی در کشور ما ایران، تکرار این رویه در زمستان برای مصرف گاز است و مسئله تأمین گاز صنایع در دومین کشور دنیا با بیشترین ذخایر گاز جهانی نیز پس از سیکل بحران برق، تکرار می شود. باید بپذیریم که برق و گاز چیزی نیست که یک شبه تصمیم گرفته تا ظرفیت آن را افزایش دهیم و وارد مدار کنیم، بلکه نیاز به سرمایه گذاری زمانبر و حداقل ده ساله دارد؛ در سالهای اخیر سرمایه گذاری مناسبی در صنعت برق و گاز اتفاق نیافتاده است و تنها با مدیریت مصرف، خاموش کردن شهرکهای صنعتی، کارخانه ها، تعطیلی ادارات از ساعت یک بعد از ظهر به بعد و یا خاموش کردن چراغ های بزرگراه ها در شب، برق کشور و در نهایت امسال با تعطیلی پنجشنبه ها در برخی از استان ها تامین شده است!
کارشناسان یکی از راه حل های اصلی ناترازی انرژی را جذب سرمایه خارجی می دانند. در حال حاضر ناترازی برق خود را در قالب خاموشی های مکرر و طولانی مدت در گرمای تابستان نشان می دهد و به نظر می رسد راهکارهایی چون “مدیریت مصرف” و فرهنگسازی های مرتبط با آن، مُسکن های موقتی است. در نهایت باید بپذیریم
که صنعت انرژی(برق و گاز) ایران بیش از هر چیز به پول و سرمایه نیاز دارد. به نظر می رسد با ادامه این وضعیت حل این مشکل، زمان بَر خواهد بود و تا زمانی که نیروگاه های جدید وارد چرخه نشوند، خطر قطعی برق و گاز هر سال تکرار خواهد شد.

 
 
 

اشتراک گذاری