یادداشت روز به قلم روح اله ساعدی؛

تغییر رئیس بانک مرکزی و پشت‌پرده گرانی‌ها

اینروزها اوضاع قیمت‌های اجناس و کالا‌ها در بازار مصرفی شهروندان اوضاع مناسبی ندارد. از گلایه های اخیر مراجع تقلید در دیدار با رئیس مجلس شورای اسلامی گرفته تا تغییر رئیس بانک مرکزی حکایت از وضعیت نابسامان اقتصاد در دولت مردمی سیزدهم حکایت دارد! واقعا نگاه کردن به قیمت سکه و دلار اینروزها بیشتر شبیه به ترجمان کابوس‌هایی است که در خواب‌های آشفته به آن نگاه می‌کنیم. اینکه طی چند ماه قیمت سکه به مرز ۱۸ میلیون تومان برسد و قیمت دلار هم رکورد بزند و ۴۰ هزار تومان را رد کند، برای بسیاری از شهروندان که توان خرید این اقلام را ندارند شاید خیلی معنایی نداشته باشد، اما وقتی قرار است این افزایش قیمت بر روی اساسی‌ترین کالاهای مورد استفاده مردم هم تاثیرگذار باشد آن وقت است که استرس و اضطراب و عدم امنیت روحی و روانی به سراغ‌ همگان می‌آید.

امروز گرانی و تورم موجب شده که اثرات جنگ اقتصادی بر سر سفره عموم جامعه احساس شود. در این میان، مسئولان سعی دارند با تمام توان در برابر این اوضاع نامناسب، اقداماتی انجام دهند و کاری کنند که مردم تاثیر اقدامات آن‌ها را بر سر سفره خود احساس کنند، ولی تاکنون اقدامات و تدابیر چند قدم عقب‌تر از سیل گرانی‌ها بوده؛ اما چرا؟!

با تغییر دولت یکی از اولین اقدامات مسئولان جدید، مبارزه با تورم و گرانی بوده و هر روز شاهد بودیم وعده و قول جدیدی از مسئولان هر حوزه‌ای داده می‌شود و تاریخ شمار وعده‌های مسئولان همچنان در حال تمدید شدن است. اگر مثلا قرار بود قیمت خودرو کاهش یابد یا مثلا قیمت اجناس اساسی کاهش یابد یا مثلا قیمت دارو افزایش نیابد، همه تبدیل به وعده‌های مستمری شده اند که باید سر موعد خود تجدید شده و تاریخ جدیدی برای بسامانی اوضاع داده شود. اگر شرایط تحمیلی بر اثر جنگ اقتصادی و تحریم، یکی از مهمترین عوامل این اوضاع باشد، اما همه و تنها دلیل این اوضاع نیست. وقتی در هر حوزه‌ای که مورد توجه مسئولان برای کنترل گرانی آن قرار می‌گیرد، ذینفعان مقتدری باشند، این می شود که تلاش‌های مسئولین حتی در بالاترین رده‌های و سلسله مراتب‌ها هم بدون تاثیر می‌ماند.

وقتی در حوزه خودرو علیرغم همه تاکید‌ها از سوی رهبر معظم انقلاب و وعده‌های رئیس جمهور و وزیر صمت بازار شرایط غیر دلخواه شهروندان را تجربه می‌کند، بیانگر این است که در این شرایط «جامعه ذینفعانی» وجود دارند که در برابر بهبود اوضاع مقاومت می کنند. این جامعه ذینفعان فقط مختص بازار‌های عمده نیست؛ ممکن است روزی در بازار سیب زمینی و پیاز نمود پیدا کند یا روزی در بازار عرضه گوجه فرنگی رخ نمایان کند!

راستی مگر قرار نبود با اعدام سلطان سکه و دلار دیگر شاهد چنین تلاطمی در بازار نباشیم، پس چه شد؟!  مساله یک شخص نیست، مساله سیاست‌های اشتباهی است که مسیر اقتصاد را به بیراهه می‌برد و در این بین مردم عادی بیش از همه متضرر می‌شوند. برای کسی که توان تامین قوت کافی را ندارد قیمت سکه و دلار مهم نیست، اما او نیز به خوبی می‌داند که افزایش قیمت اینها یعنی ناتوان شدن روز افزونش برای تامین معاشی که همین حالا هم به سختی از عده تامین آن بر می‌آید!

خلاصه اینکه شباهت مهم نابسامانی بازار ارز، خودرو و گرانی گوشت و … و یا عدم توقف پروژه های عمرانی، این است که عواملی وجود دارند که در برابر دستورها و تاکیدها مقابله کرده و موجب عصبانیت و ناامیدی مردم می شوند؛ و به نظر می رسد با تغییر یک مسئول یا رئیس بانک مرکزی و … مشکل حل نمی شود! و پشت پرده گرانی ها را باید جدا از تغییر رئیس بانک مرکزی جستجو کرد. لذا در اوضاع فعلی جامعه بیش از هر زمان دیگری محتاج صداقت و شفافیت از سوی مسئولین مربوطه هستیم که ریشه عدم تحقق وعده‌های خود را با مردم در میان بگذارند.

کار گذشتگان و قبلی‌ها از جمله دولت قبل، هرچه بوده و هر اثری داشته در حال حاضر مورد توجه عموم مردم نیست بلکه قیاس قضاوت آنان روی اوضاع کنونی و مسئولان فعلی متمرکز شده است و مماثله بین وعده‌ها و واقعیات جامعه ضرورتی اجتناب ناپذیر بوده و بیان وعده‌های غیر عملی سم مهلکی برای اوضاع فعلی جامعه ایران است.

payamgooyesemnan