گزارش روز ( گزارشگر: مائده شریفی)

مدلینگ پدیده ای نوظهور در فضای مجازی !

اگر شما هم در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام عضو باشید، احتمالاً افراد زیادی را دیده‌اید که خودشان را مدل معرفی می‌کنند و شاید این سؤال برای شما پیش آمده باشد که آیا واقعاً حرفه این افراد مدلینگ است یا خیر؟

رشد چشمگیر شبکه های اجتماعی و استفاده بیش از پیش افراد از این شبکه های اجتماعی باعث شده است که افراد با مقاصد متفاوتی از این شبکه های اجتماعی بهره بگیرند. از جمله موضوعاتی که این روزها در شبکه های اجتماعی نظیر تلگرام و اینستاگرام بسیار داغ و پر رونق است موضوع مدلینگ و مدل شدن می باشد. گروه های غیر مجاز در زمینه مدلینگ و مدل شدن که از تب داغ جوانان برای حضور در این حرفه با خبر هستند فعالیت های زیر زمینی خود را به حضور در شبکه های اجتماعی کشانده اند، باید گفت قبلا در فیس بوک بیشتر شاهد فعالیت این گروه ها بودیم ولی با گذشت زمان و شروع فعالیت تلگرام و اینستاگرام، این گروه ها نیز فعالیت خود را گسترده تر کرده اند و با دادن وعده های دروغین به جوانان، آن ها را اغوا می کنند و به اهداف خود دست می یابند.

سجاد سماوی از شهروندانی بود که اظهار کرد: این روزها ، آگهی اغوا کنند‌ه برای علاقه‌مند‌ان و متقاضیان مد‌لینگ به خصوص میان جوانان، رواج بیشتری پید‌ا کرد‌ه و شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی نیز، محملی برای این آگهی‌هاست؛ آگهی‌هایی که هم تبلیغ آموزش مد‌لینگ کرد‌ه و هم وعد‌ه ایجاد‌ فضای کار به جوانان می‌د‌هند‌.

وی در ادامه اظهار داشت: گروه‌های زیاد‌ی د‌ر پی این آگهی‌ها، د‌نبال مد‌ل شد‌ن رفته و هزینه زیاد‌ی نیز می‌د‌هند‌ و این د‌رحالی است که برخلاف تصور عمومی، مد‌ل بود‌ن د‌ر ایران شغل راحت و پول‌سازی نیست و به عنوان یک شغل مستقل و منبع د‌رآمد‌ نباید‌ به آن نگاه کرد‌ و از سویی نباید‌ فراموش کرد‌ کار کشید‌ن از بد‌ن به عنوان ابزار تبلیغاتی برند‌های مختلف و چاق و لاغر شد‌ن‌های یک مد‌ل می‌تواند‌ د‌ر بلند‌مد‌ت آسیب‌های جد‌ی به بد‌ن آن‌ها وارد‌ کند‌.

سماوی خاطرنشان نمود: فضایی که برای مدلینگ در ایران طراحی شده، آن‌قدر فضای مبهم و نامعلوم و پر‌آشوبی است که نمی‌توان حتی برای یک بخش آن هم تعریف و تعهدی را به شکلی قطعی اعلام کرد و از یک جایی به بعد همه چیز نفی می‌شود و کسی مسئولیت کار یا چیزی را قبول نمی‌کند، از یک جایی به بعد، کسی که وارد این فضا شده، حتما مجرم است.

این شهروند افزود: مدل‌های معروفی در سال‌های گذشته سرنوشت و زندگی‌شان برای دختران و پسران جوان و سایر گروه‌های سنی علنی و خبری شده است. خانم مدلی که در برنامه ماه عسل آمد و اظهاراتی حاکی از نوعی پشیمانی در مقابل رسانه‌ها داشت، مدل‌های جوانی که اگرچه در نهایت در ایران نماندند و حالا آواره کشورهای همسایه هستند یا مدل‌هایی که در ایران هستند و زندگی پنهانی و دوگانه دارند؛ اما در همه این موارد آنچه در صفحه‌های مجازی از خودشان نشان می‌دهند، شرایطی ایده‌آل، رضایت‌بخش و البته زیبا و جذاب است که درست به‌همین‌دلیل مخاطب جوان به این نتیجه می‌رسد که این کار با همه سختی‌هایش ارزش دارد.

سجاد سماوی یادآور شد: شاید چون اکثر مردم امروزه به دلیل مشغله‌های کاری و شخصی، فرصت کمتری برای احوال‌پرسی یا تلفن زدن به دوستان و آشنایان خود پیدا می‌کنند و به لطف اینستاگرام، انسان‌ها بیش از پیش با یکدیگر در ارتباط بوده و با فالو کردن هم در اینستاگرام از حال یکدیگر باخبر می‌شوند رونق اینجور تفکر که می توان در این فضا درآمد خوبی هم کسب کرد به این نوع کارهای کاذب روی می آورند.

وی تصریح کرد: جوانان معمولاً هر ثانیه در حال ارزیابی این هستند که عکس هایشان چه تعداد در این شبکه اجتماعی لایک گرفته است یا این که چند نفر آن ها را فالو کرده اند و در واقع لایک گرفتن و تعداد بالای فالوور به شخصیت آن ها هویت می بخشد و همین باعث ایجاد حساسیت ها و خود بینی ها و سرخوردگی در آن ها می شود و از طرفی یک رقابت نا سالم و بی هدف را بین آن ها به وجود می آورد که بسیار مهلک و خطرناک است.

سماوی در راه حل این حوزه گفت: در عصر حاضر که استفاده از اینترنت، فضای مجازی و عضو بودن در شبکه‌های اجتماعی تبدیل به بخشی از زندگی شده، بهتر است از دوران کودکی و خصوصاً در زمان مدرسه و تحصیل، کودکان بیشتر با این فضا آشنا شوند تا بتوانند زمانی که در این شبکه‌ها صرف می‌کنند را به حداقل برسانند و بهتر آن را کنترل کنند و چه خوب است که کمی به زندگی واقعی نزدیک شویم و استفاده از موبایل‌های هوشمند که این روزها عضوی جدا نشدنی از ما هستند را به حداقل برسانیم.

مهتا ترابی یکی دیگر از شهروندان در این باره عنوان نمود: امروزه با رشد شبکه های مجازی و قوی تر شدن ارتباطات این چنینی تمام قشرهای جامعه درگیر فعالیتها و رفتارهایی شده اند که گاه هیچ ارتباطی با شخصیت واقعیشان ندارد. این ارتباطات و رفتارهای مجازی باعث شده تا تمام افرادی که حتی در ارتباطات اجتماعی از اعتماد به نفس پایین تری برخوردار بودند به گونه ای خود را نشان دهند که همواره ایده آل و بدون نقص هستند. آنهایی که در فکر جلب توجه دیگران و کسب درجات شخصیتی واجتماعی هستند بی درنگ دست به کارهایی می زنند که هرچند برای عده ای خاص قابل توجه و لحظه ای خوشایند است اما عموما این افراد را به نتیجه دلخواه نمی رساند.

وی ادامه داد: از این موضوع که بگذریم امروزه پیامدهای اجتماعی فعالیتهای گروهی خاص در فضای مجازی بسیار زیان آورشده است، سرگرم شدن بزرگ و کوچک، پیر و جوان به برخی چالش های مجازی باعث شده تا افراد به جای پرداختن به مسائل مهمی چون پیشرفت کاری و درسی خود را به تفریحات زودگذر مشغول و لذت های بی هدف و کوتاه را تجربه کنند.

ترابی تاکید داشت: متاسفانه تمایل به دیده شدن و جلب توجه در همه اقشار مختلف خصوصا جوانان ما افزایش پیدا کرده و به تعبیری دیگر می توان گفت جامعه ما به سمت نمایشی شدن در حال حرکت است. و باز هم متاسفانه در سطح جامعه قشر فراگیری از طیف های مختلف به سمت شخصیت نمایشی در حال حرکت هستند، افرادی از درون تهی و خالی که با اشتراک این چالش ها و نشان دادن یک تصویر خوب از خود در بستر شبکه های اجتماعی و کانال ها خود را در معرض دید همگان قرار می دهند.

این شهروند اظهار داشت: به نظر من این یک اختلال شخصیتی است که فرد به هر طریق و از هر راهی خود را در معرض دیده شدن قرار می دهد، زیرا به یقین این افراد شخصیت آسیب پذیری دارند و با نوع حرف زدن، پوشیدن لباس های غیر متعارف و نوع آرایش سعی در متمایز جلوه دادن خود نسبت به دیگران دارند، که عموما در پشت این رفتارها یک شخصیت متزلزل و از هم فروپاشیده ای باید باشد.

ترابی در ادامه همچنین بیان نمود: حرکت برخی افراد در جامعه به سمت شخصیت نمایشی، هشداری بود که همیشه وجود داشته و نمی توان گفت فضای مجازی به تنهایی عامل ایجاد آن بوده است، اما فضای مجازی بستری را فراهم کرده تا این گونه افراد به راحتی خود را در معرض توجه و دید عموم قرار داده و در حقیقت روند این کار توسط شبکه های اجتماعی تسهیل شده است.

وی افزود: عموما افراد در سنین پایین و جوانان درگیر چالش های موجود در فضای مجازی هستند و شرکت نکردن در چنین برنامه هایی به نوعی عقب افتادن از سایر گروه ها تلقی می شود، در واقع افراد با شرکت و تبعیت از این امور احساس انبساط خاطر پیدا می کنند و متاسفانه امروزه افراد به جای شکوفایی و عرضه دستاوردهای خود به  نمایش رفتارها روی آورده اند.

مهتا ترابی در آخر سخنان خود گفت: باطن زندگی خود را با ظاهر زندگی دیگران مقایسه نکنید! هیچ فردی از اطرافیان و همین دوستان و آشنایانی که در اینستاگرام دنبال می‌کنید درون زندگی شما وجود ندارند و شما هم درون زندگی آنها نیستید. مطمئناً افراد دوست ندارند ناراحتی‌ها و لحظه‌های ناراحت‌کننده خود را به اشتراک بگذارند و احساس افسردگی و غم درونی خود را به گوش عالم و آدم برسانند. در زندگی هر فردی لحظه‌های شیرین و تلخ بسیاری وجود دارد که آنها را از هم متفاوت می‌کند. پس اگر افرادی را می‌بینید که هر روز تصاویری از گردش، خوراکی‌های خوشمزه، مهمانی‌های رنگارنگ و عاشقانه‌های شیرین خود را به اشتراک می‌گذارند، بدانید که برای شما هم این لحظه‌ها کم نیست و تنها کافی است بیشتر زندگی خود را ببینید و به آن توجه کنید. به قول معروف سرک کشیدن در زندگی دیگران و البته غبطه خوردن به لحظه‌های شاد و خوشبختی‌شان، جز خراب کردن زندگی خودتان و احساس یاس و نا امیدی تأثیری ندارد. مدل های فضای مجازی هم به درد همان دنیای دروغین یا مجازی میخورند و نباید جوان و نوجوان غبطه آنان را بخورد و به این پدیده ناهمگن با جامعه بنگرد.

سیده راضیه ابراهیمیان، طراح لباسی است که سال‌هاست با همه بایدها و نباید‌های موضوع، کارش را در حوزه مد و لباس شروع کرده و دستی هم به تربیت و معرفی مدل داشته است.

وی تصریح کرد: نمی‌توان جلوی این روحیه جوانان را گرفت؛ اما می‌توان برای آنها الگوسازی‌های درست و ضابطه‌مند داشت. تا قبل از متوقف‌شدن کارمان درباره تربیت و آموزش مدل با بیش از هزار مدل دختر و پسر درباره این کار و آداب و قواعد واجب و لازم در آن مصاحبه و آموزش میدانی داشتم و ورودم به این حوزه کاملا پژوهش‌محور بوده است. از نتیجه همه پیگیری‌ها درحال‌حاضر دو مدل خانم را به مرحله مقبولی از کار مدلینگ ایرانی و اسلامی رسانده‌ام که می‌توانم بگویم در صورت داشتن مجوز آنها می‌توانند بهترین الگوهای مدل باحجاب زنانه باشند.

ابراهیمیان دو مدل دست‌پرورده خود را سفیران پوشش اسلامی دانست و در معرفی آنها اظهار داشت: دخترانی از خانواده‌های مذهبی هستند که پایبندی درونی به مسائل اخلاقی و مذهبی دارند و حجاب را همه جا رعایت می کنند.

وی یادآور شد: به دلیل فضای اجتماعی و محدودیت‌های قانونی و البته دریافت بازخوردهای مردمی، به همراه این مدل‌ها در فضاهای عمومی جامعه به شکلی میدانی حضور می‌یافتیم و انواع پوشش‌ها را آزمون و خطا می‌کردیم. نمی‌توان این عرصه را کنار گذاشت؛ چراکه با این کار فقط فضا را برای گسترش آسیب‌ها باز می‌گذاریم. مدل‌ها با برندهایشان تعریف می‌شوند؛ به‌همین‌دلیل شخصیت و نیازهای جامعه هدف اهمیت زیادی دارد. وقتی قرار است ما برای جامعه ایرانی- اسلامی کار کنیم، باید قواعد آن را هم در نظر بگیریم. دخترانی که ما انتخاب کردیم، قواعد اخلاقی و رفتاری و اجتماعی را به‌خوبی دارند و درعین‌حال الزاماتی را درباره رفتار در فضای مجازی و حد و حدود حجاب و پوشش و آرایش را هم به آنها هشدار داده‌ایم که همه اینها به شکلی عینی و میدانی در کنار مردم برایشان ملموس شده است و درحال‌حاضر هم کارگروه مد و لباس به طور کامل روی عملکرد ما و این مدل‌ها نظارت دارد.

ابراهیمیان خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی جامعه ما که قواعد و قوانین مشخصی هم در حوزه مدلینگ نیست، مدل‌بودن کار بسیار سختی است و دقیقا به دلیل نبود قانون باید از هر نظر مراقب باشیم.

وی در پایان سخنانش تاکید نمود: به ‌عنوان فعال حوزه مد و لباس اسلامی که سال‌ها در این عرصه بوده، نبود مدل‌های حرفه‌ای و متعهد را احساس کرده و کاملا معتقدم همان‌طور که نیاز به طراح برتر داریم، نیاز به مدل برتر هم وجود دارد.

حمید شمس الدین ، کارشناس مد و لباس نظر بسیار صریحی درباره مدلینگ در ایران دارد و یک کلام می‌گوید: مدلینگ در ایران چالشی است و ورود به این عرصه و پرداختن به چنین موضوعاتی حساسیت دارد و خبرهایی که درباره بگیر‌وببندها و دستگیری‌ها منتشر و پخش می‌شود حواشی زیادی دارد و متأسفانه تحریف می‌شوند. در مراحل اولیه این سایت‌ها و کانال‌ها و افراد تذکر و هشدارهایی را دریافت می‌کنند و معمولا در شرایطی که عمل مجرمانه‌ای اتفاق می‌افتد یا شکایتی حقیقی و حقوقی دارند، دستگاه قضائی و انتظامی مداخله کرده و سکوت نمی‌کند.

وی تاکید داشت: این فعل مدل‌شدن در هر شکلی غیرقانونی است و اساسا قانون و ضابطه‌ای برای آن تعریف نشده و به همین دلیل نمی‌توان درباره آن تفاوتی قائل شد. اگر ضوابطی هم وجود داشته باشد، برای عدم انجام این کار است، نه انجام آن. بارها هم در اطلاعیه و اخبار و برنامه‌ها اعلام شده و از افراد خواسته شده وارد وادی مدلینگ نشوند و پیشنهادهای مؤسسات و افراد را قبول نکنند و در صورت قبول این کار، باید بدانند مجرم هستند.

شمس الدین در پاسخ به این سؤال که در چنین شرایطی که همه مصادیق مدلینگ جرم است، آیا زنان و مردان مدلی که در تبلیغات تجاری داخل شهر هستند و به شکلی انبوه تصاویرشان وجود دارد هم مدل هستند و تکلیف آنها چه می‌شود، گفت: برخی از این موارد در زمره تبلیغات محسوب می‌شوند و درباره مصادیق احتمالی تخلفشان بررسی صورت می‌گیرد. شاید با نظام تبلیغاتی برای مدل و لباس تحولی در تبلیغات ایجاد می‌شود و بسیاری از این چارچوب‌های تبلیغات برای لباس یا هر کالای دیگری مشخص می‌شود.

وی تصریح نمود: فعالیت در حوزه مدلینگ قانونی و مجاز نیست و افرادی از مردم عادی یا افراد معروف و حتی هنرمندان که وارد این عرصه می‌شوند، باید بدانند حوزه پر‌آسیب و غیرمجازی است، و قطعا اگر درباره این مسائل و هشدارها بی‌توجهی شود، افراد باید منتظر واکنش‌های قانونی مراجع مربوطه باشند

این کارشناس افزود: ما باید بیشتر به دنبال صیانت از حوزه مد و لباس اسلامی و ایرانی باشیم و به نظر من میزان تأثیر مدلینگ در این حوزه زیاد نیست البته، آن‌قدر گروه‌های غیرقانونی وارد جریان اصلی و رسمی شدند که کار را به انحراف کشاندند و می‌توان گفت افراد و گروه‌هایی هدفشان همین انحراف بود. شبکه‌ها و جریان‌های انحرافی به وجود آمد که اصل پوشش و کرامت انسانی را نشانه گرفته و حتی به انسان‌ها نمره و امتیاز می دهند. لذا اگر زودتر این روند جمع‌آوری نشود آسیب‌های بیشتری خواهد داشت.

وی فاصله صنعت و هنر این حرفه را میان اروپا و کشورمان مانند‌ تفاوت آسمان تا زمین د‌انست و اظهار د‌اشت: د‌ر پاسخ به اینکه آیا مد‌لینگ ایرانی قاد‌ر به رقابت با سایر کشورهاست یا خیر باید‌ بگویم هیچ وقت نباید‌ نگاهی کم یا ناچیز به فعالیت‌های مد‌لینگ د‌ر ایران د‌اشته باشیم.

شمس الدین در آخر سخنان خود خاطر نشان کرد: خوب است که به خلاصه بگویم که با جست‌وجویی کوتاه در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی گویای شکل دیگری از قوانین نانوشته در فضای مدلینگ است که کاری با بود و نبود قانون رسمی در کشور ندارد و راه خودش را می‌رود و مشتری‌های خودش را هم دارد. در‌عین‌حال بسیاری از مؤسسه‌های مدل و لباس، فروشگاه‌های اینترنتی یا مزون‌ها به شکلی رسمی در فضای مجازی محصولات خود را بر تن مدل‌ها به نمایش می‌گذارند و فعالیتشان هم متوقف نمی‌شود و این یعنی آنچه به ‌عنوان «نبود قانون برای فعالیت رسمی» و «غیرقانونی‌بودن فعالیت مدلینگ» گفته می‌شود راه‌دروهای زیادی دارد. به نظر می‌رسد این قاعده که «جلوی هر چیزی را بگیرید، طرفدارانش بیشتر می‌شود» درباره حوزه مدلینگ کاملا وجود دارد و بگیر و ببندهای بسیار و البته لازم درباره آن هم نتوانسته طرفداران و مشتاقان به این عرصه را کم کند و باید به جای محدودیت‌ها الگوها و راه‌های مجاز و قانونی را به آنهایی که مشتاق و بی‌اطلاع هستند نشان داد.

payamgooyesemnan